Hoe zit het nu precies met de gas deal tussen Israël en Libanon

Karish gasveld. Screenshot YouTube

Er zijn veel vragen over hoe het nu precies zit met die historische gas deal tussen Israël en Libanon. Ik zal proberen hieronder het een en ander duidelijk te maken, gebaseerd op wat zowel Hebreeuwse als Engelstalige media in Israël schrijven.

Laat ik eerst beginnen met de kritiek van de oppositiepartijen onder leiding van Netanyahu, die deze deal afbranden en zeggen dat het "een capitulatie voor Hezbollah is.

Zoals alle direct betrokkenen zeggen, dat is het niet. Er is niet met Hezbollah onderhandeld en zoals Amerikaanse direct betrokkenen tegen Netanyahu & co hebben gezegd op dinsdag "je hebt 10 jaar de tijd gehad een deal te bereiken, dat is jullie niet gelukt".

Ze voegden eraan toe: "Deze overeenkomst is geen overwinning van de ene partij op de andere. De ene partij ontvangt niet meer dan de andere omdat ze elk iets anders ontvangen. Het is een overwinning voor Israël, dat veiligheid en economische welvaart ontvangt, een overwinning voor Libanon, dat een kans krijgt op economische welvaart en hoop.

Wat is deze deal dan een prestatie of een overgave? Een economische deal of een pact over veiligheid? Wat is de juiste manier om de maritieme grensovereenkomst die dinsdag tussen Israël en Libanon is bereikt te bekijken?

Hier is een suggestie: noch economisch noch veiligheid, want wat deze deal echt samenbrengt, is een opeenstapeling van diplomatieke, veiligheids- en economische belangen. Het is niet slechts één; maar alles, aldus The Jerusalem Post.

Het was trouwens Netanyahu die jarenlang toestand dat Qatar zakken vol geld maandelijks een terreurorganisatie Hamas kon geven, geld dat werd gebruikt voor meer terreuraanslagen.

Het viel op dinsdag op dat Netanyahu het woord "deal cancelen" zodra ik premier ben niet meer in de mond nam, en nu sprak over "verantwoord beoordelen".

Je zou eerder kunnen stellen dat Netanyahu gefrustreerd en overstuur is door het feit dat hij het niet was, maar de onervaren Lapid, die een einde maakte aan de meerjarige saga van de zeegrens met Libanon, en waarom hij doorging met het verspreiden van onwaarheden via zijn woordvoerders – “een capitulatie voor Hezbollah,” een last-minute greep”, “onder dekking van de duisternis” en, verwijzend naar de Hezbollah-leider, “tientallen miljarden shekels rechtstreeks naar Nasrallah,” aldus bijvoorbeeld Haaretz.

Inmiddels is duidelijk dat vanmorgen eerst het veiligheidskabinet zich ver de overeenkomst zal buigen en daarna het voltallige kabinet. Daarna zal de overeenkomst eind va de dag naar de Knesset worden gezonden waar iedereen de details gedurende 14 dagen kan beoordelen alvorens het over twee weken door de regering zal worden goedgekeurd.

Knesset voorzitter Mickey Levy, een lid van de Yesh Atid partij van premier Yair Lapid, zei dat hij het plenum zou bijeenroepen zodat de deal snel door de MK's kan worden beoordeeld.

Een opinie gepubliceerd door procureur-generaal Gali Baharav-Miara stelt dat het tijdens de verkiezingscampagne "beter en gepast is om de overeenkomst ter goedkeuring voor te leggen aan de Knesset". Ze verduidelijkte echter dat er geen juridische belemmering is om te kiezen voor het alternatief om de overeenkomst voor een periode van twee weken zonder stemming ter overweging aan de Knesset voor te leggen.

Het advies geeft aan dat Gali Baharav-Miara ook in het Hooggerechtshof een alternatief kan verdedigen om de overeenkomst zonder stemming ter overweging aan de Knesset voor te leggen.

Het gaat namelijk niet om land concessies maar over een zeegrens, gebied dat wel tot het economisch territorium van een land behoort maar niet tot het grondgebied, aldus de specialisten.

Dat zou het geval zijn als Israël het water binnen 12 zeemijl van zijn grondgebied heeft opgegeven, zoals de voormalige commandant van de marine Eliezer Marom dinsdag uitlegde.

Waar je trouwens maar weinigen over hoort is het feit dat ook Nasrallah ziet wat er in Iran gebeurt en weet dat als de Ayatollahs moeten vluchten hij zijn steun en toeverlaat Iran kwijt is. Hij heeft dus geen belang bij oorlog net zomin als Israël zit te wachten op weer een oorlog.

Wat is er tot nu toe bekend over deze deal?

Zoals afgedrukt in Haaretz

Washington zal een schriftelijke garantie geven voor de maritieme grensovereenkomst tussen Israël en Libanon, zeiden een bronnen die betrokken zijn aan de Israëlische kant van de onderhandelingen dinsdag.

De belangrijkste punten in de overeenkomst zijn volgens de bron dat de "boeienlijn", een fysiek obstakel in de Middellandse Zee dat zich op 5 km van de grens tussen Israël en Libanon uitstrekt, zal worden erkend als de status-quo die alleen kan worden veranderd in een overeenkomst tussen Libanon en Israël.

Het hele geschilgebied zal worden beschouwd als Libanese wateren, in overeenstemming met de kaart die Libanon in 2012 heeft ingediend, tot aan wat bekend staat als lijn 23, niet de verlengde driehoek die Libanon eind 2020 eiste, bekend als lijn 29.

Bovendien zal Israël royalty's ontvangen van de inkomsten van TotalEnergies uit het Kana-reservoir, dat vanuit de Libanese wateren het hele betwiste gebied en Israël bereikte.

Israël en het Franse bedrijf zullen blijven onderhandelen over een nevenovereenkomst om de Israëlische economische belangen te beschermen, waarbij Israël wordt betaald naar rato van zijn aandeel in het aardgasveld.

Total kan pas met de ontwikkeling van Kana beginnen als er een overeenkomst is bereikt met Israël. Niemand weet op dit moment trouwens of en zoja hoeveel gas er in dit Libanese gedeelte zit en of er überhaupt wel gas zit.

Israël zal schriftelijke garanties krijgen van de USA, zei een bron die betrokken was bij de onderhandelingen, waaronder dat Washington zich inzet voor de veiligheid en economische rechten van Israël voor het geval Hezbollah of iemand anders de ondertekende overeenkomst aanvecht.

Dat omvat garanties voor de "boeienlijn", voor de economische rechten van Israël in het Kana-veld en dat de inkomsten van Libanon uit het reservoir Hezbollah niet zullen bereiken, in overeenstemming met de Amerikaanse sancties.