Volledige toespraak president Herzog bij de 125e verjaardag van het Eerste Zionistische Congres
- Joop Soesan
- 30 aug 2022
- 9 minuten om te lezen

Foto Haim Zach / GPO
President Isaac Herzog en First Lady Michal Herzog namen maandagavond deel aan het gala-evenement ter gelegenheid van de 125e verjaardag van het Eerste Zionistische Congres in Bazel, georganiseerd door de Wereld Zionistische Organisatie op dezelfde locatie als het oorspronkelijke evenement: de concertzaal Stadtcasino Basel.
De locatie ziet er ongeveer hetzelfde uit als in 1897, toen het het eerste zionistische congres organiseerde. Aan de muur in de hal hangt een bord waarop de belangrijke historische gebeurtenis wordt beschreven die daar plaatsvond.
Het gala-evenement bestond uit speciale uitvoeringen die het verhaal van het Eerste Zionistische Congres vertelden, van de gebeurtenissen die eraan voorafgingen tot de prestaties die erop volgden.
De volledige toespraak van president Herzog volgt hieronde:
“In de Misjna, Tractate Berakhot, lezen we: 'Iemand die een plaats ziet waar wonderen plaatsvonden namens Israël, reciteert: 'Gezegend is Hij Die wonderen verrichtte voor onze voorouders in deze plaats.''
“En vandaag, 125 jaar na dat vormende moment waarop een handvol baanbrekende, inspirerende zionistische leiders, de menselijke en Joodse geschiedenis voor altijd veranderden hier in Basel, de bakermat van het politieke zionisme, in de hal waar Theodor Herzl het Eerste Zionistische Congres opende, sta ik voor u als president van de staat Israël, komend uit Jeruzalem, de eeuwige hoofdstad van de natiestaat van het Joodse volk, de staat Israël, de vervulling van de dromen en gebeden van zoveel generaties, een wonderbaarlijk model voor de hele wereld, en ik reciteer deze zegen: 'Gezegend is Hij Die wonderen heeft verricht voor onze voorouders in deze plaats.' 'Dit is de dag die de Heer heeft gemaakt; we zullen ons er verheugen en er blij mee zijn.' (Psalm 118:24)
“Ik ben zo blij en ontroerd, echt ontroerd, om hier vandaag te zijn met jullie, zusters en broeders in onze zionistische familie, en om de 125e verjaardag te vieren van het vormende moment in de geschiedenis dat ons hele wezen heeft gevormd en ons heeft gemaakt tot wie we zijn: het eerste zionistische congres.
“Ik wil hier vandaag drie pijlers van het zionisme aan de orde stellen: het dilemma – wat is het zionisme?; het voorrecht om zionisten te zijn en betrokken te zijn bij het zionisme; en de plicht - om het zionisme terug te winnen, en om dat met trots en vooral met verantwoordelijkheid te doen: trots op onze machtige prestaties, die ons tot nu toe hebben gebracht, en verantwoordelijkheid voor onze Joodse identiteit als individuen en als volk, verbonden met ons thuisland , aan de soevereiniteit en welvaart van de staat Israël, en aan tikkun olam - het helen van onze wereld. Tot slot zal ik proberen de manier (de enige, naar mijn mening) te benadrukken waarop we deze drie pijlers kunnen aanpakken - samen. Alleen samen.
“Ik begin met de eerste pijler, namelijk het zionistische dilemma. Sinds het begin van de moderniteit heeft de slinger van de joodse geschiedenis heen en weer geslingerd tussen de eis van normaliteit en het nastreven van individualiteit. De vraag naar normaliteit betekende een eis om te bestaan in de familie van naties, volgens haar specifieke normen. Het streven naar individualiteit betekende intussen zoeken naar een unieke joodse identiteit, naar een historisch continuüm, naar continuïteit.
“Op deze as tussen normaliteit en individualiteit vinden we een aanzienlijk aantal sleutelpunten, punten waarmee het Joodse volk al generaties lang worstelt, en sommigen zouden kunnen zeggen vanaf onze vroegste dagen als volk, tot in het heden. Maar het hoogtepunt lijkt 125 jaar geleden te zijn gekomen, op het Eerste Zionistische Congres, hier in Bazel, toen Theodor Herzl, op deze as normaliteit-individualiteit, het zionisme zelf plaatste. Herzl was de grootste aanstichter van het zionisme. Hij vertaalde de joodse identiteit in een effectieve politieke doctrine en opende voor joden de mogelijkheid om hun identiteit als onafhankelijke politieke gemeenschap, als staat, te ervaren. Hij was volkomen buitengewoon, volkomen onderscheidend en opmerkelijk, zelfs in het gezelschap van andere herauten van het zionisme.

Foto Theodor Herzl door Efraim Moshe Lilian / GPO. Foto president Herzog door Haim Zach / GPO
“Herzl's visie was zo radicaal dat het het Joodse volk op onvoorspelbare manieren door elkaar schudde en het dwong zijn pad te heroverwegen. Wat zijn voorstel wereldschokkend maakte, was de afwijking van het conventionele, rigide kader. Het negeerde uitdagend de noodzaak om een kant te kiezen in de dichotome strijd tussen normaliteit en individualiteit; in plaats daarvan probeerde het een nieuwe ruimte te creëren voor het Joodse volk, een ruimte die tegelijkertijd politiek, diplomatiek, territoriaal en cultureel was. Een ruimte waarin het Joodse volk kon blijven discussiëren, debatteren en beslissingen nemen over hun grote dilemma's tussen normaliteit en individualiteit, maar zonder de angsten die deze polemiek tot dan toe hadden geplaagd: de angst voor antisemitisme en vervolging enerzijds, en de angst voor assimilatie tot het punt van het uitwissen van identiteit, cultuur en spiritualiteit aan de andere kant.
“Zoals ik al zei, was het voorstel van Herzl aan het Joodse volk een grote schok. Het weerspiegelde niet evolutie maar revolutie, in de ruimste zin van het woord. Het zionisme werd inderdaad gevoed door de onderstromen van het joodse continuüm van meerdere generaties, en zelfs door de eeuwige uitdrukkingen van de joodse boekenplank. Maar het was ook zo anders, zo onderscheidend en grensverleggend, zo modern in het vestigen van een democratisch en door en door Joods staatsbestel. Dit was een bonafide revolutie.
“En als we Herzl bestuderen, als we zijn bewegingen volgen en ons verdiepen in zijn toespraken, die hier in deze zaal worden gehouden, begrijpen we hoe revolutionair zijn ideologie was.
“In zijn boek De Joodse Staat schreef Herzl, en ik citeer: 'Het idee dat ik in dit pamflet heb ontwikkeld is een heel oud idee: het herstel van de Joodse staat.' Later verklaarde hij: 'Want wij zijn een moderne natie en willen de modernste ter wereld zijn.' Zo omvatte ook hij, net als zijn boek Altneuland, zowel oud als nieuw.
“Hier bereik ik de tweede pijler van het zionisme: het voorrecht om zionist te zijn en deel te nemen aan het zionisme, omdat ik van harte geloof dat Herzl de verantwoordelijkheid en de verplichting voor een diepgaand debat heeft nagelaten, en vooral de plicht om de zionistische visie dagelijks in praktijk te brengen, dit voorrecht - voor het Joodse volk, in al zijn strepen. Dat wil zeggen, mijn broeders en zusters - voor ons, in alle uithoeken van de aarde, uit alle delen van het Joodse volk, in elke generatie
“In de operatieve paragraaf van zijn openingstoespraak, hier, in zijn zaal, 125 jaar geleden, merkte Herzl het immense spectrum van identiteiten en ideologieën in het publiek op, evenals het diverse mozaïek dat wordt weerspiegeld door de grondleggers van het zionisme, en hij zei dit: 'We zijn weer thuis. Zionisme is de terugkeer naar het jodendom nog vóór de terugkeer naar het land van de joden.' Hij voegde eraan toe: 'Het zionisme is er al in geslaagd iets wonderbaarlijks tot stand te brengen, dat voorheen voor onmogelijk werd gehouden: de stevige band tussen de modernste elementen van het jodendom met de meest conservatieve. Deze unie zou alleen mogelijk zijn tegen een nationale achtergrond.' Dat zei de visionair van onze staat.
“Dames en heren, terwijl in het verleden Joodse gemeenschappen en groepen, wat hun overtuigingen, posities en waardesystemen ook waren, gescheiden en verschillend van elkaar waren, kwam het zionisme, herschikte het dek en vertrouwde hun de verantwoordelijkheid voor hun lot toe, aan het Joodse volk, aan ons. De contouren van de vele Joodse gemeenschappen over de hele wereld, en inderdaad de grenzen tussen deze gemeenschappen, zijn veranderd, en de meest kritieke vragen voor ons bestaan werden aan het hele Joodse volk gesteld om op te lossen, voor ons om op te lossen, zodat we kunnen debatteren ze samen, in een geest van wederzijdse verantwoordelijkheid en vooral van volledig en geïnstitutionaliseerd partnerschap.
“Het belang van de oprichtende generatie, onder leiding van Herzl, ligt daarom niet alleen in de ideologische infrastructuur die hij ons heeft nagelaten, maar ook in de institutionele infrastructuur die hij voor ons heeft neergezet: de nationale instellingen die lang vóór de oprichting van de staat van Israël, en vooral de Wereld Zionistische Organisatie en daarna Keren Hayesod en later het Joods Agentschap. Herzl creëerde een kritische en stevige basis voor proactieve zionistische en joodse actie over de hele wereld, en inderdaad voor een collectieve dialoog, inclusief alle schakeringen van ons oogverblindende joodse mozaïek, zowel in Israël als in de diaspora - een dialoog die we ook vandaag moeten volhouden, vooral vandaag, nu de muren tussen ons steeds hoger lijken te worden.
“Herzl en zijn partners in de zionistische beweging, die staatloze staatslieden, wierpen staatsmanschap voor een staatloze natie. Ze creëerden ex nihilo een gloednieuwe ideologische realiteit en een gloednieuwe institutionele realiteit, waarbij ze ook de meest essentiële voorwaarden voor succes stelden: verantwoordelijkheid, partnerschap en die verbinding van oud en nieuw.
“En nu, broeders en zusters, wil ik me concentreren op de laatste pijler: onze plicht om positief en proactief eigenaarschap over het zionisme op te eisen, vooral nu: het terugwinnen van het zionisme.
“Als ik je zou vertellen dat een groot social mediabedrijf had overwogen om het woord 'zionist' als een scheldwoord te beschouwen, zou je me misschien vertellen dat dit een belachelijke gedachte is. Maar het is waar. Ongeveer een jaar geleden was er een discussie over de vraag of het woord 'zionist' op sociale media gecensureerd moet worden, uit angst dat het wordt gebruikt als een term van antisemitisch misbruik tegen joden en Israëli's, of dat, om het tegenargument te citeren, de woord 'zionist' is een term van legitieme kritiek op het Israëlische beleid. Ik hoorde over deze discussie en was geschokt. Ik was ontsteld omdat, onvoorstelbaar, op geen enkel moment iemand heeft gesuggereerd dat 'zionistisch' eigenlijk een positieve term zou kunnen zijn!
“Dames en heren, we moeten deze antisemitische en anti-zionistische benadering bestrijden; de geschiedenis heeft al laten zien welke donkere diepten het kan bereiken. We moeten de term 'zionisme' voor onszelf terugvorderen, met opgeheven hoofd en rechte rug, als een uitdrukking van onze eigen nationale identiteit, tradities, hoop, trots, verlichte waarden, gerechtigheid en toewijding aan tikkun olam. Ik doe een beroep op jullie allemaal, geliefde broeders en zusters, met deze duidelijke en verheven oproep: we moeten het zionisme terugwinnen! Dit is de missie van onze generatie.
“We moeten de term 'zionisme' een nieuwe betekenis geven. Ik geloof dat de betekenis van het zionisme voornamelijk verantwoordelijkheid is. Verantwoordelijkheid voor onze diepgewortelde Joodse identiteit als individuen; verantwoordelijkheid voor onze samenhang als een divers, eigenzinnig volk, wiens diepe en bindende verbinding met zijn voorouderlijk land, Zion, tot uitdrukking komt in de naam 'zionisme'; verantwoordelijkheid voor het bestaan en de welvaart van de Joodse en democratische staat Israël, de ultieme soevereine en politieke uitdrukking van de zionistische beweging; en niet minder belangrijk, de verantwoordelijkheid voor het feit dat we deel uitmaken van de familie van naties, in een poging om de grootste uitdagingen van de mensheid op te lossen, en tikkun olam na te laten aan de hele wereld. 'Onderricht zal voortkomen uit Sion!' (Jesaja 2:3)
“In die zin is het zionisme een onmisbare mix van oud en nieuw, omdat het niet kan bestaan zonder een van deze elementen. Het zionisme vertegenwoordigt de diepste wortels van onze identiteit, die we onder geen enkele omstandigheid mogen opgeven, terwijl het tegelijkertijd ook uiterst modern is in zijn betrokkenheid bij de voortdurend veranderende realiteit van het leven en in zijn bijdragen aan het oplossen van de uitdagingen van het heden en de toekomst.
“Daarom betekent zionisme, vanuit een Joods en Israëlisch perspectief, het bevolken van het land Israël en het opbouwen van de Israëlische samenleving; het betekent het versterken van de Israëlische democratie, met een echte cultuur van debat en discussie, en het voortdurende streven naar vrede en samenleven met leden van alle volkeren en religies die in Israël en in het hele Midden-Oosten leven; het betekent het garanderen van alijah aan de staat Israël, het kloppend hart van het Joodse volk en hun stevigste fundamenten; het betekent het koesteren van de Joodse identiteit onder alle gemeenschappen van onze natie, het versterken van wederzijdse verantwoordelijkheid in de Joodse wereld over zijn vele strepen, en natuurlijk de veiligheid en welvaart van het diaspora-jodendom.
“En vanuit een universeel perspectief komt het zionisme van onze generatie tot uiting in zijn essentiële bijdrage aan het bouwen van hele werelden van intellect en cultuur, over de hele wereld; strijden om de wereldwijde klimaatcrisis op te lossen; het verlenen van hulp aan mensen in rampgebieden; om economische, medische en welzijnsondersteuning te bieden aan degenen die het nodig hebben; om een totale oorlog te voeren tegen haat en geweld, enzovoort.
“Dat wil zeggen, het moderne zionisme geeft ons niet alleen ons gevoel van een gedeeld lot, maar ook van een gedeeld lot, zolang het verankerd blijft in onze diepste wortels en de onafscheidelijke draden van volk, land en staat met elkaar verweven.
“Dus, als ik het nogmaals in één woord mag samenvatten: het zionisme, zowel historisch als in zijn moderne vorm, betekent verantwoordelijkheid. Verantwoordelijkheid die we met trots moeten dragen en in ons hart moeten etsen, van generatie op generatie, voor altijd.
“Vanaf het moment van oprichting was het zionisme een beweging die opkwam voor gedeelde verantwoordelijkheid voor ons lot. En vandaag, nu de missie op onze schouders rust, moeten we die samendragen. Alleen samen. Samen zullen we het pad volgen van de visionair van onze staat en de stichtende generatie van het zionisme; samen zullen we in het zionisme geloven en er trots op zijn; samen zullen we elke dag voor verantwoordelijkheid kiezen en ons land en onze mensen veilig houden; samen zullen we blijven debatteren en argumenteren en worstelen met vragen over normaliteit en individualiteit, oud en nieuw, terwijl we een respectvolle, verrijkende en verantwoordelijke dialoog tussen alle delen van het Joodse volk bevorderen.
“Alleen samen. Niet alleen omdat 'Herzl het zei.' Niet alleen omdat ons verleden zo is gevormd, maar omdat dit de enige manier is, en de veiligste en meest verantwoorde manier waarop we een welvarende en veelbelovende toekomst kunnen opbouwen voor ons volk en onze staat, voor toekomstige generaties en voor het zionisme. En zo zullen we samen, alleen samen, onze hoop blijven vervullen - onze tweeduizend jaar oude hoop. Amen, moge het Gods wil zijn.”
Comments