Vrede tussen Israël en Syrië is mogelijk, vertelt zakenman Yahya Kirdi uit Damascus aan 'The Jerusalem Post'

Yahya Kirdi, de Syrische zakenman en eigenaar van verschillende sportclubs. Foto Jerusalem Post

Yahya Kirdi, een Syrische zakenman en eigenaar van verschillende sportclubs, schetst zijn visie op de vooruitzichten van een nieuwe Syrisch-Israëlische vrede, in een gesprek met Jerusalem Post.

De in Syrië geboren zakenman Yahya Kirdi voorziet een toekomst waarin Syrië en Israël vreedzaam naast elkaar kunnen bestaan, ondanks decennia van vijandigheid. In een uitgebreid interview deelde hij zijn achtergrond, gedachten over het politieke landschap van Syrië en zijn aspiraties voor regionale vrede.

Kirdi werd geboren in Aleppo, Syrië, als zoon van Turkse ouders uit Kilis. Zijn identiteit is verbonden met een aantal van de vele culturen die kenmerkend zijn voor Syrië. Nadat zijn Syrische staatsburgerschap hem door het Assad-regime was afgenomen, heeft hij nu de Canadese nationaliteit en heeft hij een succesvolle carrière opgebouwd.

"Ik ben eigenaar van voetbalclubs in Europa en Dubai, en van bedrijven die gespecialiseerd zijn in sportmarketing en petroleumhandel", legt Kirdi uit. Zijn professionele achtergrond omvat een voormalig profvoetballer en een samenwerking met UNICEF in 2009.

Gevraagd naar zijn bereidheid om met de Israëlische media te spreken, uitte Kirdi geen enkel voorbehoud. "De Israëlische media zijn geavanceerd, ontwikkeld en vrij en streven de waarheid na, ongeacht waar die naartoe leidt", verklaarde hij. "Dit biedt een kans om mijn stem en die van de Syriërs over te brengen aan het Israëlische en Joodse volk – dat we vreedzaam naast onze Joodse buren willen leven."

Kirdi verwierp de opvatting dat de Arabische bevolking inherent vijandig staat tegenover Israël. Hij karakteriseerde dit als ‘een misleiding die door Arabische heersers in stand wordt gehouden om te voorkomen dat hun volk de waarheid ziet’.

Toen hem werd gevraagd om de redenen voor de val van het Assad-regime te beschrijven, sprak Kirdi openhartig over wat hij zag als de geopolitieke realiteit achter de recente ontwikkelingen.

"De val van [Bashar al-]Assad was in wezen een samenloop van Amerikaanse, Turkse en Russische belangen", merkte hij op. "Om realistisch te zijn, de val hield in dat gebieden werden opgegeven zonder te vechten. Bovendien speelden de Israëlische aanvallen op Hezbollah en de terugtrekking van Iraanse milities een cruciale rol bij de val van Assads regime."

Kirdi uitte zijn bezorgdheid over de opkomst van het bewind van Ahmed al-Sharaa in delen van Syrië. "Een man die voorheen onbekend was bij de Syriërs, maar toch op de terroristenlijst stond en gezocht werd door het internationale gerecht, die trouw zwoer aan al-Qaida-leiders Ayman al-Zawahiri en Osama bin Laden," zei Kirdi met duidelijke frustratie, terwijl hij vraagtekens zette bij de relatieve stilte van de internationale gemeenschap over Sharaa's machtsovername, ondanks zijn banden met ISIS, Jabhat al-Nusra en Hay'at Tahrir al-Sham.

"Zijn huidige bewind is totalitair en sektarisch en kent alleen de taal van bloedvergieten", beweerde Kirdi over de nieuwe Syrische leider. "We moeten begrijpen dat het veranderen van Afghaanse kleding niet betekent dat de ideologie binnen al-Sharaa zelf verandert."

De zakenman bekritiseerde de regering van Sharaa omdat zij zich baseerde op niet-Syrische, radicale islamisten, waaronder “elementen van Hamas en de Islamitische Jihad onder zijn strijders, maar ook militanten uit Tsjetsjenië, Oezbekistan, Oeigoeren, Egyptenaren, Marokkanen, Tunesiërs, Algerijnen en Libiërs.”

Kirdi vroeg zich af of een dergelijk divers gezelschap aan buitenlandse strijders de Syrische belangen wel werkelijk kon vertegenwoordigen.

"Dit is een islamitische jihadistische beweging die niets te maken heeft met de Syrische identiteit", betoogde hij. "We kwamen in opstand tegen Assad senior en vervolgens tegen Assad junior en offerden ons leven op. Duizenden eervolle militairen zijn overgelopen uit het regime van Assad en hebben daar een hoge prijs voor betaald – ze worden nu gemarginaliseerd onder een eenkleurig totalitair bewind dat anderen geen ruimte geeft om deel te nemen aan het politieke leven."

De zakenman benadrukte dat Sharaa's bewind geen respect toont voor de diversiteit van Syrië, waaronder “de islam, het jodendom, het christendom, Armeniërs, Druzen, Circassiërs, Koerden en Syrische Turkmenen.”

Hij karakteriseerde de inclusieve gebaren van de nieuwe Syrische leider als "slechts theatrale optredens voor de wereldwijde media", terwijl de realiteit "een totalitaire islamitische heerschappij blijft - een extremistisch islamitisch emiraat dat voor het bestuur afhankelijk is van niet-Syriërs."

Kirdi onthulde dat hij klachten had ingediend tegen de secretaris-generaal en VN-gezanten in Syrië, Geir Pedersen, en zijn voorganger Staffan de Mistura, en beschuldigde hen van corruptie en samenspanning met bepaalde Syrische oppositieleden. Hij zei ook dat hij juridische stappen tegen Bashar al-Assad en "4.000 leden van Assads bende" via Canadese rechtbanken promoot. De zaak zou zijn overgedragen aan het Internationaal Gerechtshof.

De Syrisch-Canadese zakenman verwees ook naar de rol van Qatar als bemiddelaar in conflicten in het Midden-Oosten, met name na 7 oktober. Kirdi uitte zijn scepsis. "Mijn standpunt, dat ik deelde met goede vrienden in de VS en Canada, was dat Israël voorzichtig moet zijn, heel voorzichtig. Want ten eerste vertrouwt Qatar op informatie van mensen die geen Qatari zijn. Het heeft Palestijnse, Arabische, Europese en zelfs Amerikaanse politieke adviseurs. Zelfs mediaprofessionals die het Israëlische staatsburgerschap hebben via mediakanalen die het [Qatar] bezit. Dit is voor iedereen duidelijk. Hoe kan dit tegelijkertijd bemiddelaar en rechter zijn? Met alle respect voor de Qatari, je kunt deze bemiddeling niet laten slagen, want het zal niet eerlijk zijn. Qatar is erin geslaagd het WK dat het organiseerde van juni in de zomer naar de winter te verplaatsen, maar het is mislukt in de onderhandelingen over de zaak Hamas en de Israëliërs."

Kirdi opperde dat Canada een geschiktere bemiddelaar zou zijn dan Qatar. Volgens hem was de oorlog wellicht eerder afgelopen met een andere aanpak.

"Ik heb persoonlijk een oplossing en een plan om de oorlog te stoppen, wat alle partijen ten goede zou komen en een einde zou maken aan het conflict in Gaza – een zeer geschikte oplossing voor de Israëliërs en premier [Benjamin] Netanyahu, die door vrienden in Israël werd gewaardeerd", beweerde hij, zonder verdere informatie te verstrekken.

Toen Kirdi het toekomstige politieke landschap van Syrië besprak, pleitte hij tegen federalisering of opdeling in meerdere staten.

"We maken ons grote zorgen dat het huidige beleid van de autoriteiten kan leiden tot een deling, waar niemand baat bij heeft, noch intern noch extern. Deling of federalisme zou Syrië kwetsbaar maken voor extremisten en radicalen die de regionale veiligheid bedreigen", waarschuwde hij.

In plaats daarvan zag Kirdi ‘één Syrische staat voor zich, geleid door een autoriteit die is gebouwd op moderne fundamenten, waar zakenlieden aanzienlijk bijdragen aan de wederopbouw en verbetering van de economie.’

Hij benadrukte de behoefte aan "wijze leiders die de belangen van het volk begrijpen en weten hoe ze die moeten beschermen, die op de hoogte zijn van de internationale omstandigheden en ijverig samenwerken met anderen om Syrië en de regio voor te bereiden op vrede." Over de mogelijkheid van vrede tussen Syrië en Israël was Kirdi optimistisch.

"Ja, wij geloven dat vrede mogelijk is en zien dat het Syrische volk klaar is voor een vredesproces met Israël", verklaarde hij. "Wij geloven niet dat de langdurige ophitsing door het regime eeuwige haat heeft veroorzaakt. Het volk is rationeel en bewust geworden, wetende dat vrede hun belang is, mits er een redelijk leiderschap is dat in staat is de rechten van de Syriërs diplomatiek te waarborgen, en dat Israël samenwerkt met het idee van vrede dat de vrede van het volk garandeert, niet de vrede van de regimes."

Kirdi benadrukte de mogelijke rol die leiders uit het bedrijfsleven kunnen spelen bij het bevorderen van vrede.

"Wij geloven dat zakenlieden hierin een belangrijke rol kunnen spelen, en de historische ervaring heeft aangetoond dat oprechte zakenlieden, omringd door een rationele groep politici en denkers, de beste leiders zijn om vrede te leiden", zei hij. "We hopen een rol te spelen in de vrede, omdat dit de Syriërs en alle volkeren in de regio ten goede komt."

Wat zijn eigen politieke toekomst in Syrië betreft, distantieerde Kirdi zich van de huidige regering, ondanks geruchten dat hem een ​​hoge positie zou zijn aangeboden.

"We zien geen politieke rol voor onszelf binnen een autoriteit die de dictatuur wil verstevigen, en we accepteren het niet om in zo'n sfeer een positie te bekleden. We willen een burgerlijke, democratische staat", bevestigde hij. Hij zou alleen deelnemen als het systeem de Syrische samenleving daadwerkelijk dient en haar ambities vervult, gaf hij aan.

Wat de Koerdische kwestie in Syrië betreft, erkende Kirdi dat er sterke broederlijke betrekkingen bestaan ​​tussen zijn gemeenschap en Koerdische Syriërs. Hij uitte echter zijn bezorgdheid over bepaalde Koerdische politieke facties.

"Iedereen weet dat onze relatie met de Koerdische component broederlijk is, met onbreekbare banden tussen ons, omdat we naast elkaar in deze regio hebben geleefd", zei hij. "Het probleem is echter dat er Koerdische politieke partijen zijn die een deel van het Syrische grondgebied willen afzonderen en dat willen koppelen aan separatistische projecten die de nationale veiligheid van Syrië en de veiligheid van ons buurland Turkije en andere buurlanden bedreigen."

Over de regionale dynamiek verwees Kirdi naar de aanzienlijke invloed van Turkije in Syrië.

"Turkije heeft een enorm vermogen om Syrië te beïnvloeden, meer dan welk buurland dan ook", zei hij, verwijzend naar gedeelde grenzen, sociale verbindingen en geschiedenis. "Ik kan me geen oplossing en stabiliteit in Syrië voorstellen zonder een akkoord met Turkije. We moeten hun zorgen aanpakken en hun zachte bijdrage aan wederopbouw en stabiliteit accepteren, maar we moeten ons ook verzetten tegen elke hegemonische tendens."

Het meest opvallend waren misschien wel Kirdi's opvattingen over vrede met Israël. "Vrede is altijd mogelijk geweest als die van mens tot mens ging", stelde hij. "Er is geen vijandschap tussen Syriërs en Joden; het geschil tussen de Syrische staat en Israël gaat over de Golanhoogten, en dat kan via dialoog worden opgelost."

Hij omschreef het huidige moment als een ‘historische kans’ voor vrede tussen de twee volkeren, afhankelijk van de bereidheid van Israël en de internationale steun om een ​​gematigde, democratische burgerlijke autoriteit in Syrië te ontwikkelen. Kirdi benadrukte de rol die leiders uit het bedrijfsleven spelen bij het bevorderen van vrede.

“Je kunt niet over de triomf van de democratie spreken zonder een vrij economisch systeem”, stelde hij, en benadrukte dat economische ontwikkeling doorslaggevend zou zijn voor het verwerven van steun onder de bevolking en het vormgeven van de politiek.

Kirdi sprak vol warmte over het culturele erfgoed en de openheid van Syrië. "De Syriërs zijn eenvoudig en vriendelijk. Ze houden van anderen, van goedheid, van werk en haten oorlogen," zei hij. "In alle Syrische steden, van Latakia tot Aleppo tot Damascus tot Deir el-Zor tot Raqqa tot Hasakah, hebben we buurten en straten die vernoemd zijn naar Joodse wijken. Joden waren onze buren."

Zijn boodschap aan de lezers benadrukte de uitputting van het Syrische volk door zowel autoritarisme als oorlog. "Vertrouw de Syriërs, want zij zijn de kinderen van oude beschavingen. Ze zijn geen extremisten en staan ​​open voor alle culturen en volkeren die vrede zoeken", besloot Kirdi.