“Ze willen me dus kwijt": Hoe een rijksambtenaar wordt weggepest vanwege vrijwilligerswerk in Israël

Ter illustratie. Screenshot YouTube

Sinds 2015 doet hij, een rijksambtenaar die anoniem wil blijven, vrijwilligerswerk in Israël. Grove beledigingen en insinuaties van de zijde van collega’s werden zijn deel. Joop Soesan en Bas Belder hadden een gesprek over openlijke en achterbakse Israël- en Jodenhaat bij, notabene, de rijksoverheid.

Met een smetteloze staat van dienst van bijna 32 jaar heb je toch krediet opgebouwd in de ambtenarij. Bij collega’s en leidinggevenden

Ambtenaar: Ik ben niet Joods, maar christelijk en heb een grote liefde voor Israël. Daarvan maak ik geen geheim. Ik ben er juist trots op! En precies dat viel niet in goede aarde. Ik moest mij diverse op- en aanmerkingen van collega’s en leidinggevenden laten welgevallen. Dat gebeurde veelal in groepsverband en onder het mom van een ‘grapje’. Zo moest ik aanhoren:

- Welkom terug, je gaat volgend jaar zeker naar Noord-Korea (leidinggevende);

- Het vriendje van de Mossad;

- Hoeveel Palestijnen heb je doodgeschoten?

- Kogelpoetser;

- Het helpertje van de Joden;

- Blijf daar weg, er is daar al genoeg ellende.

Bij conflicten of persberichten over Israël werd ik steevast hierop aangesproken en vaak in de verwijtende sfeer.

Dat is toch pure intimidatie! Voelde dat zo ook aan?

Ambtenaar: Deze opmerkingen hebben me diep geraakt. Het was voor mij heel lastig direct daarop te reageren omdat het in de groep gebeurt. In een later stadium heb ik collega’s gewezen op het antisemitische karakter van de opmerkingen. Welnu, dat kwam mij op een klacht te staan, waarna ik op het matje moest komen bij de speciale contactpersoon voor “ongewenste omgangsvormen”.

Bij die zogenaamde grappen bleef het trouwens niet. Wat volgde?

Ambtenaar: Jaarlijks hebben wij een uitje van ons team. In 2018, drie jaar na mijn eerste vrijwilligerswerk in Israël, werd het uitje georganiseerd precies op mijn trouwdag. Dat had ik ook duidelijk aangegeven. Het jaar daarop werd het uitje tot mijn verbazing weer gepland op een dag ik opnieuw niet meekon. Ik heb toen het lijstje van voorkeursdata van de collega’s nagetrokken. Het bleek dat op de gekozen dag minder collega’s meekonden dan op een alternatieve datum. Ik werd opnieuw gepasseerd.

Denkt u dat deze handelwijze voortvloeide uit uw openheid, ja uw trots op het vrijwilligerswerk in Israël?

Ambtenaar: Vanaf het moment dat ik in 2015 vrijwilligerswerk ging doen in Israël, begonnen in elk geval de vervelende insinuaties, het buitensluiten. Zo werden er jubilea van collega’s gevierd zonder dat ik daarvoor een uitnodiging kreeg. Ik sprak daar een persoon op aan. En die zei simpelweg: “Vorige week was er ook een borrel en toen was je evenmin uitgenodigd. Dan moet je die collega ook aanspreken.” Ik hoorde geen enkele reden voor mijn uitsluiting bij het team. Dan voel je je alleen staan. Je reinste pestgedrag.

En passant werd u ook gepasseerd voor een mooie vacature. Ook weer zonder opgaaf van redenen?

Ambtenaar: Inderdaad! Wat mij vooral tegen de borst stuitte, was de procedure bij de vervulling van deze vacature. Normaal wordt die door de teamleider tijdens het werkoverleg ingebracht. Gegadigden kunnen zich dan openlijk melden. Dat gebeurde nu niet. De teamleider had de open, zware post onderhands toegeschoven naar een jongere collega met minder ervaring. Qua dienstjaren en leeftijd had ik duidelijk bij de teamleider in beeld moeten zijn voor deze mooie vacature. Een toelichting heb ik nooit van hem vernomen, maar het is niet moeilijk te raden dat hier antisemitische redenen aan ten grondslag liggen.

Vervolgens preste dezelfde teamleider u een presentatie te geven voor zo’n honderd personen pal na uw vakantie en vrijwilligerswerk in Israël

Ambtenaar: Ja, hij zette mij samen met een andere leidinggevende onder zware druk. Let wel, er waren genoeg collega’s die de presentatie evengoed hadden kunnen geven. Maar nee, ik zou en moest het doen, ook al vertelde ik dat het mij slecht uitkwam, want een avond daarvoor zou ik pas landen op Schiphol. Ik voelde mij voor het blok gezet en geïntimideerd ging ik ten slotte schoorvoetend akkoord. Mijn weken in Israël werden overschaduwd door de wetenschap dat ik bij terugkeer direct voor de leeuwen zou worden geworpen. Tussen de bedrijven door heb ik mij in die periode voorbereid op de presentatie. Achteraf kon er nog geen bedankje af.

Het absolute dieptepunt voor u moest toen nog komen. Een affaire waaronder u tot op vandaag gebukt gaat. En dieptreurig genoeg, totaal ambtelijk falen met openlijke afkeer jegens de Joodse staat als primaire drijfveer. Wat maakte u precies door?

Ambtenaar: In 2017 deed ik onderzoek naar een casus waar het werkelijk om ettelijke miljoenen ging. Vanwege de juridische complexiteit zocht ik contact met een van onze juristen. Deze persoon was duidelijk anti-Israël. En dat stak hij tegenover mij niet onder stoelen of banken. Toen ik bijvoorbeeld in 2018 naar Israël vertrok sneerde hij mij nog na vooral goed uit te kijken in die “agressieve zandbak”.

Enfin, samen met de jurist nam ik een cruciaal verhoor af in die casus. Volgens afspraak zou hij het proces-verbaal uitwerken om daarna de zaak gezamenlijk af te ronden. Om kort te gaan: daarvan is dankzij deze anti-Israëlische jurist tot op vandaag niets terechtgekomen. Hij heeft willens en wetens mijn werk, waar ik helemaal voor ga, kapot gemaakt. En dat onder toedekking van mijn teamleider, onder stilzwijgen van al mijn collega’s en als klap op de vuurpijl ook met de instemming van de directeur van mijn ambtelijke eenheid.

Ik kan u het hele dossier laten zien: de talloze pogingen mijnerzijds om die casus naar behoren af te ronden en de pertinente werkweigering van deze jurist. Let wel, een werkweigering die notabene werd gehonoreerd door mijn leidinggevenden. In een overleg zei ik tegen mijn teamleider: “Als ik de Nederlandse staat voor miljoenen het schip in liet gaan, wat zou mij dan te wachten staan?!”

Deze slepende zaak brak mij letterlijk op. Ik kwam met een zware burn-out thuis te zitten. Ook toen waagde ik nog een poging bij mijn teamleider en de directeur het dossier weer vlot te trekken. Ik kreeg van beiden nul op rekest: “de zaak was al afgeboekt” heette het…

Hierop heb ik mijn vertrouwen in zowel de teamleider als de directeur opgezegd. Dit werd zonder meer geaccepteerd, wat ik eigenlijk vreemd vond. Ik ben immers al bijna 32 jaar in dienst en van onbesproken gedrag. Ze willen me dus kwijt!

Maar dat ging niet zomaar

Ambtenaar: Nee, zeker niet! Ik belandde na herstel in een traject van re-integratie. Dat was door mijn oude teamleider opgesteld met als doel –kijkt u maar wat hier staat in het document- “plaatsing elders buiten de dienst”. Heel vreemd als je bedenkt dat ik niet mijn vertrouwen in de gehele organisatie had opgezegd, maar alleen in de leiding van de ambtelijke eenheid waartoe ik behoor. De adviseur voor de re-integratie dacht eveneens: “Wat is hier aan de hand?”

Inmiddels heb ik met succes gesolliciteerd naar overplaatsing binnen mijn ambtelijke dienst. Per 1 oktober 2021 mocht ik beginnen. Echter, nu, twee maanden later kan ik nog steeds niet aan de slag omdat mijn vroegere teamchef een fout schijnt gemaakt te hebben met de autorisatie. Ik zou daarom in een virtueel “niemandsland” zweven, aldus mijn nieuwe teamleider. Nog een duidelijke indicatie dat men koste wat kost van mij af wil.

Welke conclusie trekt u na deze interne ambtelijke slijtageslag?

Ambtenaar: Ik vermoed hier absoluut antisemitische motieven. Ik kan geen andere reden bedenken. Vandaar mijn besluit om nu naar buiten te treden. Ondertussen houd ik mijn kruit goed droog, want zelfs in mijn privéleven wordt gewroet. Typerend genoeg kreeg ik meteen een fraai boeket bloemen van mijn diensteenheid toen ik even dreigde het hoofd in de schoot te leggen na alle massieve tegenwerking. Het is eigenlijk diep triest: een ambtelijke angstcultuur geeft Israël- en Jodenhaat vrij baan. Moeten wij dat dulden in Nederland?

Naam van deze ambtenaar is bekend bij redactie.