'Boudewijn' - Column van Rob Fransman

Boudewijn is een goede vriend van me. Hij is een stuk linkser angehaucht dan ik. Ooit vertelde hij me zijn voorkeur uitgaat naar een regering van GroenLinks/PvdA, SP en Dierenpartij. Oh gruwel! We besloten dat onze diametraal tegengestelde politieke voorkeur onze vriendschap niet in de weg stond. Dat was ook zo en dat blijft zo.

Een paar jaar geleden vertelde hij enthousiast over een vakantie die hij in Sierra Leone had doorgebracht. Zijn vrouw en hij hadden het geweldig gehad. Hele verhalen kreeg ik hoe gastvrij ze ontvangen waren door de plaatselijke bevolking. In de hoofdstad troffen ze een gids. Met die man konden ze zo goed overweg dat ze besloten met hem mee naar het afgelegen dorp van zijn ouders te reizen. De urenlange busreis had alles wat de verwende westerse toerist aantrekt. Geen airco, kippen mee de bus in, de bus een lekke band en een ietwat merkbaar gebrek aan deodorant. Uiteindelijk kwamen ze op de plaats van bestemming. Ze overnachtten bij de ouders van hun gids. De vader van de gids bleek het plaatselijke schoolhoofd van de Borbor Pain charity school of Hope te zijn.

Zoals Boudewijn het mij vertelde was het een feest. Het hele dorp liep uit, ze zagen daar maar zelden een spierwit buitenlands echtpaar. Ja, de mensen waren arm, als ze geluk hadden was er een paar uur elektriciteit, soms ook niet en lang niet alle huizen waren aangesloten op de waterleiding. Desondanks waren de mensen heel gelukkig daar, Boudewijn raakte er niet over uitgesproken. Als blijk van waardering kregen de bezoekers een heus geitje cadeau. Wat moesten ze met een geit? De gids zei dat het niet aannemen van de gift als een belediging zou worden opgevat. Het dier liet zich aan een touwtje gewillig meevoeren. De volgende dag ging het echtpaar terug naar Freetown, de hoofdstad van Sierra Leone. De geit werd opgeborgen in de bagageruimte onder de bus en kwam er levend en wel weer uit. De kok van het hotel nam hem dankbaar in ontvangst.

Ik was een heel klein beetje jaloers op de ervaring van het echtpaar. Ik heb best veel gereisd maar in Afrika was ik nooit. Hoewel, deze reis was te primitief naar mijn smaak. Stiekem deed Boudewijns verhaal me denken aan het ronduit racistische Kuifje in Afrika. En dan vooral aan het onvergetelijke plaatje waar Kuifje door de “wilden” wordt gedragen. Dat plaatje is op Internet niet meer te vinden, terecht. Wel dit fraaie handgesneden beeldje uit de jaren vijftig.

Rond kerstmis 2019 vroeg Boudewijn me om een kerstbijdrage aan het schooltje van zijn gastheer. Natuurlijk maakte ik wat over en als beloning kreeg ik een mooie foto in de mail. Alle kinderen met hun onderwijzer en een fraai bord met daarop: We wish uncle Rod Fransman a happy new year. Ieder jaar kwam er een verzoekje en ieder jaar maakte ik trouw een bedragje over. Ook in 2023 en vorig jaar. En ieder jaar kwam er een fraaie foto, soms dezelfde als het jaar daarvoor.

Er is geen ellende te vinden of er is een stichting die er iets aan wil doen. Met jouw geld. Prachtig en prima, fondsenwerving voor goede doelen houdt de wereld een beetje in fatsoen. Dat meen ik echt. Je moet natuurlijk een keuze maken maar als de bedelbrief overtuigend was en het goede doel ons aansprak kon het doel op onze bescheiden donatie rekenen. Maar na zeven oktober besloten mijn vrouw en ik dat, als we iets te missen hebben, het naar het JNF gaat. En dan vooral naar vooraf aangewezen doelen als hulp aan de ongelofelijk getroffen boeren naast Gaza en de wederopbouw van de kibboetsiem in het Noorden. En daarbinnen vooral schoolprojecten.

Ook dit jaar kreeg ik een appje met de vraag om iets te doneren aan de school in Sierra Leone. Ik liet het even liggen. Gisteren kreeg ik een aanmaning en dat viel me een beetje verkeerd. Die kinderen in Afrika kunnen er ook niets aan doen, maar de kinderen in Israël liggen me toch iets nader aan het hart. Dus ik schreef: sorry ik heb anderen prioriteiten. Waarop hij – ironisch, ietwat pissig, gemeend? – terug appte dat hij hoopte dat die prioriteit niet ernstigs zou zijn. Daarop heb ik niet meer geantwoord.

Nu schrijf ik dit allemaal op en kijk eens op de website van die school. Ik zie die kindertjes en lees dat zij, als ze niet naar school gaan, in de diamantmijnen moeten werken. Gruwelijke slavenarbeid. Voor kinderen verdomme! En ik besluit toch iets over te maken. Het is tenslotte de laatste dag Chanoeka.

•Ik publiceer ook op Substack: : https://robfransman.substack.com daar staan ook mijn oudere stukjes.