Duitsland staakt militaire export naar Israël wat in Gaza zou kunnen worden gebruikt, terwijl Europese staten zich verzetten tegen uitbreiding van de Gaza-oorlog

De Duitse Christlich Demokratische Union (CDU) Friedrich Merz en de Israëlische premier Benjamin Netanyahu. Foto Reuters

De Duitse regering zal tot nader order geen enkele export van militair materieel naar Israël goedkeuren dat in de Gazastrook kan worden gebruikt, zei bondskanselier Friedrich Merz vrijdag in reactie op het plan van Israël om zijn militaire operaties daar uit te breiden, meldt Reuters.

De vrijlating van de Israëlische gijzelaars en onderhandelingen over een staakt-het-vuren zijn de hoogste prioriteiten voor Duitsland, aldus Merz in een verklaring. Hij uitte daarbij zijn diepe bezorgdheid over het lijden van burgers in de Gazastrook.

"De Duitse regering is van mening dat de nog hardere militaire actie in de Gazastrook waartoe het Israëlische kabinet gisteravond heeft besloten, het steeds moeilijker maakt om te zien hoe deze doelen bereikt kunnen worden", aldus Merz.

"Onder deze omstandigheden zal de Duitse regering tot nader order geen enkele export van militair materieel goedkeuren dat in de Gazastrook kan worden gebruikt."

Het Duitse parlement meldde in juni dat er tussen 7 oktober 2023 en 13 mei 2025 exportvergunningen voor militair materieel naar Israël ter waarde van 485 miljoen euro (564 miljoen dollar) zijn verleend.

De Belgische minister van Buitenlandse Zaken riep de Israëlische ambassadeur op het matje. Hij verwees daarbij naar Israëls aangekondigde plan om Gaza-Stad te bezetten en de militaire controle over de Gazastrook over te nemen.

In een verklaring zei het ministerie dat België "zijn volledige afkeuring wil uitspreken over dit besluit, maar ook over de voortdurende kolonisatie ... en de wens om de Westelijke Jordaanoever te annexeren". Het ministerie voegde eraan toe dat het "krachtig zal pleiten" voor een terugdraaiing van dit besluit.

"Nadat de Israëlische regering officieel heeft bevestigd dat zij van plan is Gaza-Stad te omsingelen en te bezetten en de militaire controle over de gehele Gazastrook over te nemen, heeft minister van Buitenlandse Zaken Maxime Prévot besloten de Israëlische ambassadeur te ontbieden", aldus het bericht.

Eerder op vrijdag drongen Groot-Brittannië en Australië er in afzonderlijke verklaringen bij Israël op aan geen militaire controle over de Gazastrook over te nemen, nadat het Israëlische Veiligheidskabinet donderdagavond het plan van premier Benjamin Netanyahu om Gaza-stad te bezetten, had goedgekeurd.

De Britse premier Keir Starmer zei vrijdag dat het besluit van Israël om de controle over Gaza-Stad over te nemen verkeerd was en drong er bij de regering in Jeruzalem op aan dit te heroverwegen.

"Het besluit van de Israëlische regering om het offensief in Gaza-Stad verder op te voeren is verkeerd. Wij dringen er bij de regering op aan om dit onmiddellijk te heroverwegen", aldus hij in een verklaring.

"Deze actie zal niets bijdragen aan het beëindigen van dit conflict of aan het veiligstellen van de vrijlating van de gijzelaars. Het zal alleen maar meer bloedvergieten veroorzaken."

Parlementslid en staatssecretaris Miatta Fahnbulleh zei tegen Times Radio: "Wij zijn van mening dat dit een verkeerd besluit is en we hopen dat de Israëlische regering dit zal heroverwegen."

"Het risico bestaat dat een toch al onaanvaardbare en afschuwelijke situatie escaleert", aldus Fahnbulleh.

De Australische minister van Buitenlandse Zaken, Penny Wong, voegde vrijdag toe: "Australië roept Israël op om dit pad niet te bewandelen, omdat dit de humanitaire catastrofe in Gaza alleen maar zal verergeren."

Wong zei dat permanente gedwongen ontheemding een schending is van het internationaal recht en riep herhaaldelijk op tot een staakt-het-vuren, ongehinderde hulpstromen en de vrijlating van de gijzelaars die in oktober 2023 werden ontvoerd door de terroristische groepering Hamas .

"Een tweestatenoplossing is de enige weg om een duurzame vrede te waarborgen – een Palestijnse staat en de staat Israël, die in vrede en veiligheid naast elkaar leven binnen internationaal erkende grenzen", voegde ze toe.

Bovendien veroordeelde het Turkse ministerie van Buitenlandse Zaken in de krachtigste bewoordingen het plan van Israël om de controle over Gaza-Stad over te nemen. Het riep de internationale gemeenschap en de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties op om actie te ondernemen om de uitvoering van het plan te voorkomen.

Het ministerie zei dat Israël onmiddellijk zijn oorlogsplannen moet staken, moet instemmen met een staakt-het-vuren in Gaza en onderhandelingen moet starten voor een tweestatenoplossing. Volgens het ministerie is elke stap van de Israëlische regering om door te gaan met wat Turkije "Israëls genocide en bezetting van Palestijnse gebieden" noemt, een zware klap voor de wereldwijde veiligheid.

VN-mensenrechtencommissaris Volker Turk zei dat Israëls plan om Gaza over te nemen "onmiddellijk moet worden stopgezet."

"De oorlog in Gaza moet nu eindigen. En Israëliërs en Palestijnen moeten in vrede naast elkaar kunnen leven." Turk zei dat de Israëlische regering "al haar energie moet steken in het redden van de levens van burgers in Gaza" door verdere humanitaire hulp toe te staan.

Wat de gijzelaars betreft, zei het hoofd van de VN-mensenrechten dat de gijzelaars "onmiddellijk en onvoorwaardelijk moeten worden vrijgelaten door Palestijnse gewapende groepen", maar dat Israël ook de Palestijnen die "willekeurig worden vastgehouden" "onmiddellijk en onvoorwaardelijk" moet vrijlaten.

Terwijl het Verenigd Koninkrijk, Canada en Frankrijk hun intenties hebben aangekondigd om de Palestijnse staat te erkennen, heeft Australië zich nog niet bij de andere landen aangesloten. Het land heeft wel gezegd dat het "op een passend moment" een beslissing zal neme. Tegelijkertijd uit het land kritiek op de acties van Israël.

Het Veiligheidskabinet heeft daarnaast vijf principes aangenomen om de oorlog te beëindigen, namelijk de ontwapening van Hamas, de terugkeer van alle gijzelaars, zowel levend als vermoord, de demilitarisering van de Gazastrook, het behoud van de veiligheidscontrole door Israël over de Gazastrook en het bestaan van een burgerregering die niet door Hamas of de Palestijnse Autoriteit wordt gecontroleerd.

Een absolute meerderheid van de ministers was van mening dat het alternatieve plan, dat aan het Veiligheidskabinet werd voorgelegd, niet tot een nederlaag van Hamas of de teruggave van de gijzelaars zou leiden.