Hoe Iraakse milities miljarden van Visa en Mastercard naar Iran hebben verduisterd

Iraakse Kata’ib Hezbollah militanten. Screenshot tv

Iraakse terroristische milities zijn erachter gekomen hoe ze illegaal geld voor Iran kunnen onttrekken aan de betalingsnetwerken van Visa en Mastercard, zo meldde het Wall Street Journal zaterdag.

Volgens het rapport genereerden grensoverschrijdende Visa- en Mastercard-transacties in Irak begin 2023 ongeveer $ 50 miljoen. In april van datzelfde jaar was dat bedrag opgelopen tot $ 1,5 miljard.

De milities, waaronder Kata'ib Hezbollah , de Badr Brigade en Asaib Ahl al-Haq, hebben de Islamitische Republiek geholpen sancties te ontlopen via wat het Amerikaanse ministerie van Financiën een “geheim netwerk van financiële facilitators” noemde.

Irak hanteert zowel een officiële dollarkoers als een hogere, onofficiële wisselkoers. Dit stelt mensen in staat om in Irak prepaidkaarten te kopen, het geld elders in het Midden-Oosten op te nemen tegen de lagere officiële wisselkoers van Irak, en het vervolgens thuis om te wisselen voor dinars tegen de hogere wisselkoers. Dit proces heeft deelnemers tot wel 21% voordeel opgeleverd.

Om deze enorme winsten voor zichzelf en Teheran te genereren, hebben de milities grote hoeveelheden Mastercards en Visa-kaarten met geld in handen gekregen. Ze hebben deze kaarten naar de Verenigde Arabische Emiraten en andere aangrenzende Golfstaten gebracht en het geld daar opgenomen, zo staat in het rapport.

Het ministerie van Financiën vertelde de Wall Street Journal dat de milities de financiële corruptie waarschijnlijk gebruikten om wapens te kopen en terreuroperaties te financieren . Het geld werd waarschijnlijk ook onder de kaarthouders verdeeld voor persoonlijk gebruik.

De kaarthouders die deelnamen, hebben naar schatting alleen al in 2023 bijna 450 miljoen dollar winst gemaakt. Een bron die bekend is met de zaak, zei dat de buitenlandse kaartnetwerken samen naar schatting zo'n 120 miljoen dollar hebben verdiend.

Mastercard en Visa profiteerden van de transacties door minstens 1% tot 1,4% te rekenen op grensoverschrijdende transacties. Ambtenaren van het Amerikaanse ministerie van Financiën zouden de bedrijven die de beurzen hadden opgezet in het najaar van 2024 op de hoogte hebben gebracht, maar het duurde maanden voordat ze de transacties onder controle hadden.

Hoewel de geldstroom uiteindelijk afnam nadat de creditcardmaatschappijen deze inperkten, varieerden de transacties nog steeds tussen de $ 400 miljoen en $ 1,1 miljard per maand tot begin 2025. Amerikaanse en Iraakse functionarissen verklaarden dat waarschuwingen aan de creditcardmaatschappijen over de verdachte activiteiten maandenlang in de wind werden geslagen.

Het ministerie van Financiën heeft de Centrale Bank van Irak onlangs verzocht om meer dan 200.000 kaarten die door militieleden worden gebruikt, formeel te blokkeren. De Iraakse kaartuitgevers die met de kaartmaatschappijen samenwerken, vielen niet onder sancties, dus er zijn geen openbare beschuldigingen dat Visa of Mastercard de Amerikaanse sancties heeft overtreden.

De bedrijven zeiden dat ze snel hadden gehandeld om transacties te beperken nadat het ministerie van Financiën het bewijs van fraude had gepresenteerd.

"Voortdurende betrokkenheid van de overheid is ingebouwd in onze programma's, zodat we snel claims kunnen onderzoeken, de situatie kunnen identificeren en indien nodig actie kunnen ondernemen", aldus Mastercard-woordvoerder Seth Eisen. "Dat is precies wat we al vanaf een zeer vroeg stadium met de Amerikaanse overheid in deze kwestie hebben gedaan", voegde hij eraan toe.

"Centraal in onze bedrijfsvoering staat de belofte om ervoor te zorgen dat transacties op ons netwerk niet in strijd zijn met de wet... Wanneer we verdachte of illegale activiteiten identificeren of daarvan op de hoogte worden gesteld, ondernemen we actie", aldus Fletcher Cook, woordvoerster van Visa.

Begin 2023 nam de Centrale Bank van Irak maatregelen om de geldcirculatie in de economie te behouden nadat internationale bankoverschrijvingen werden beperkt. De bank stond betalingen met contant geld en betaalpassen buiten Irak toe tegen de officiële wisselkoers, momenteel 1.320 Iraakse dinar per dollar, wat goedkoper was dan wat beschikbaar was op de Iraakse valutamarkten. Dit beleid leidde tot een toename van het gebruik van betaalpassen voor valutaarbitrage.

Militiekoeriers smokkelden deze kaarten de VAE, Turkije en Jordanië binnen. Getuigen beschreven hoe Irakezen dag en nacht in de rij stonden bij geldautomaten in Dubai met stapels prepaidkaarten en non-stop geld opnamen.

Vervolgens stuurden ze het geld terug naar Irak, via informele hawala-netwerken of via elektronische overschrijving. Eenmaal thuis wisselden ze de dollars om in dinars tegen de hogere, onofficiële marktkoers – bijna 1.600 dinars per dollar op het hoogtepunt in 2023 – en staken het verschil in eigen zak. Hoewel die koers inmiddels is gedaald tot ongeveer 1.400 dinars, reageerden toezichthouders in Irak en de VAE door de dagelijkse opnames te beperken en hard op te treden tegen kaartsmokkel.

De autoriteiten arresteerden tientallen Irakezen op luchthavens en bij grensovergangen met duizenden kaarten ter waarde van miljoenen. In één geval werd een reiziger in Najaf betrapt op het verstoppen van 300 kaarten in sigarettenpakjes; in een ander geval werden Iraniërs en Irakezen betrapt op het smokkelen van Mastercards naar Iran.

De milities pasten zich aan door handelaren in de regio met toegang tot Visa en Mastercard te overtuigen om valse aankopen te doen in ruil voor commissie.

Bankiers beschreven een scenario waarin een luxe goederenwinkel in de VAE een Visa- of Mastercard-transactie van $ 5.000 zou afschrijven, ook al vond er geen verkoop plaats. Voor een commissie van 5% zou de winkel het geld of het equivalent in VAE-dirhams overhandigen. De creditcardmaatschappij zou de transactie debiteren tegen de officiële Iraakse wisselkoers en het geld zou terug naar Irak worden overgemaakt voor valutaconversie.

De milities herhaalden dit proces vaak eindeloos en profiteerden bij elke stap.

Uiteindelijk namen oplichters de hand op kassaautomaten die veel worden gebruikt door restaurants en winkels, aldus Amerikaanse en Iraakse functionarissen. Op zogenaamde POS-farms verwerkten ze neptransacties op tientallen apparaten, vaak met behulp van virtuele privénetwerken (VPN's) om hun locatie te verbergen.

Irak geeft toe dat het kaartfraude niet heeft kunnen indammen

Iraakse functionarissen gaven toe dat ze onvoldoende controle hadden om wat zij omschreven als wijdverbreide fraude te voorkomen. De Amerikaanse autoriteiten zeiden dat ze de tekortkomingen aanvankelijk niet hadden opgemerkt, deels omdat kaartbetalingen minder nauwkeurig worden gecontroleerd dan bij traditionele bankoverschrijvingen. De sterke afhankelijkheid van Irak van contant geld en het zwakke toezicht op kaartuitgevers verergerden het probleem.

De autoriteiten hadden enig succes bij het beteugelen van het systeem. Na de beperkingen op bankoverschrijvingen schoten de geldstromen via Western Union en MoneyGram omhoog, tot meer dan $ 1 miljard in maart 2023 en $ 1,7 miljard in juni. Western Union erkende de toename van Iraakse transacties in haar winst- en verliesrekeningen en merkte op dat er lopende gesprekken zijn met Amerikaanse en Iraakse toezichthouders.

De Amerikaanse en Iraakse autoriteiten legden nieuwe limieten op voor maandelijkse overboekingen, wat ertoe leidde dat Western Union en MoneyGram rekeningen bij verschillende Iraakse banken sloten. Als gevolg hiervan daalden de grensoverschrijdende geldstromen tot ongeveer $ 110 miljoen per maand in oktober 2024.

Western Union wilde geen commentaar geven en MoneyGram reageerde niet op verzoeken om commentaar.

Ondanks handhavingsmaatregelen kwamen er nieuwe mazen in de wet aan het licht. Toen de First Iraqi Bank in Bagdad begin 2024 Visa Direct lanceerde, stuurden de Visa-kaarthouders van de bank in slechts twee maanden tijd $ 1,2 miljard naar het buitenland. Eén rekeninghouder alleen al maakte dagelijks meer dan $ 5 miljoen over naar elf Indonesische rekeningen. Het ministerie van Financiën en de Federal Reserve uitten hun zorgen, en Visa schortte de dienst na tien weken op. Visa en de bank reageerden niet op vragen over Visa Direct. Het stopzetten van individuele diensten hielp echter niet om de fraude te beteugelen, en de kaarthandel bleef groeien. In 2024 telde Irak 17 erkende kaartuitgevers, tegenover vijf in 2017.

Bijzonder zorgwekkend was de Qi Card, de populairste betaalpas van Irak, die werd uitgegeven aan miljoenen gepensioneerden, overheidsmedewerkers en milities. Het gebruik steeg van ongeveer $ 10 miljoen per maand begin 2023 tot meer dan $ 500 miljoen per maand begin 2025. Sommige militiecommandanten zouden de kaarten van gewone leden hebben ingenomen of valse namen hebben aangemaakt om extra betalingen te verkrijgen, aldus een Iraakse bankier.

Zelfs na de nederlaag van ISIS in 2019 wonnen de Volksmobilisatietroepen, een overkoepelende groep van voornamelijk sjiitische milities, steeds meer invloed in zowel de overheid als de financiële sector. Begin 2025 ontvingen meer dan 200.000 militieleden salarissen via Qi Cards, wat hen aanzienlijke invloed gaf op de illegale kaarthandel. Het ministerie van Financiën heeft de Iraakse centrale bank onlangs verzocht om Qi Cards die aan milities worden uitgegeven, te blokkeren.

Het moederbedrijf van Qi Card, International Smart Card, zei dat het "geen diensten meer levert aan de Popular Mobilization Forces (PMF)". Bahaa Abdul Hadi, de 55-jarige oprichter, zei dat het bedrijf stappen had ondernomen om het ministerie van Financiën en de Federal Reserve gerust te stellen dat geen enkele kaarthouder onder Amerikaanse sancties viel en dat geen enkele militielid een Qi Card had die buiten Irak bruikbaar was. "De enige dienst die PMF-kaarthouders ontvingen, was de overboeking van uitgaande salarissen van hun werkgever", aldus het bedrijf.

Amerikaanse en Iraakse functionarissen zeiden dat het geld eenvoudig kon worden overgemaakt naar andere kaarten die internationaal werken.

Gegevens over kaartgebruik bevestigden de omvang van de fraude. Eén op de vijf transacties door buitenlandse kaarthouders in de VAE in 2024 betrof een Iraakse betaalpas of pinpas, terwijl slechts één op de 250 reizigers uit Irak kwam. Veel betalingen gingen naar bedrijven in vrijhandelszones of luxe juweliers in plaats van naar de gebruikelijke toeristische trekpleisters. Het Global Compliance Team van Mastercard beoordeelde Yana Banking Services in augustus 2023 en constateerde dat er "geen risicobeoordeling van de klant is uitgevoerd en dat er geen risicobeoordelingen zijn opgenomen in de bestanden van acht kaarthouders en drie winkeliers." Yana werd tijdelijk uitgesloten van het uitgeven van nieuwe Mastercard-kaarten, maar werd later weer toegelaten nadat de overtredingen waren aangepakt.

Screenshot

"Het doel is ervoor te zorgen dat ze verdere schendingen van de normen of wettelijke vereisten van Mastercard voorkomen", aldus Eisen. "We behouden ons het recht voor om elke aantijging opnieuw te bekijken om ervoor te zorgen dat hieraan wordt voldaan." Yana reageerde niet op verzoeken om commentaar.

In maart 2025 blokkeerde Mastercard meer dan 100.000 door Irak uitgegeven kaarten en verwijderde het 4.000 handelaren in de VAE. De helft van de kaarten was afkomstig van International Smart Card, de VS, aldus Iraakse functionarissen. "Informatie over Qi Card en International Smart Card die Mastercard van overheidsinstanties ontving, werd samengesteld met bestaande informatie en er werd naar gehandeld", aldus Eisen.

In april markeerde Visa 70.000 Iraakse kaarten vanwege mogelijke fraude en blokkeerde ongeveer 5.000 verkopers in de VAE. Sommige kaarten werden na controle weer vrijgegeven.

De Centrale Bank van Irak stelde ook een limiet in voor grensoverschrijdende transacties van $ 300 miljoen per maand en beperkte elke kaarthouder tot $ 5.000 per maand. De bank huurde K2 in, een Amerikaans adviesbureau voor financiële criminaliteit, en eiste dat kaartuitgevers bankieren bij een Iraakse instelling met een Amerikaanse correspondentbank. Het Amerikaanse ministerie van Financiën plaatste drie Iraakse kaartuitgevers, allemaal partners van Visa of Mastercard, op een zwarte lijst vanwege vermoedelijke banden met milities.

Eén uitgever, Al Saqi Electronic Payment Company, is gelieerd aan de Heilige Schrijn van Al Abbas. Al Saqi reageerde niet op de verzoeken van The Wall Street Journal om commentaar.

Visa is gestopt met het verwerken van Al Saqi-kaarten, maar op de website van Al Saqi staan ​​nog steeds Visa-logo's, die 'alle voordelen van Visa beloven, waaronder gebruiksgemak, wereldwijde acceptatie en hoge veiligheidsnormen'.