'Protest' - column van Rob Fransman

Foto via Rob Fransman

Iedereen die ertoe doet heeft inmiddels commentaar geleverd op de beslissing van het Concertgebouw om het Chanoeka-Concert af te blazen. Hier toch nog mijn stukje want ik moet mijn woede kwijt.

Het Concertgebouw, de welhaast de heilige tempel van de Nederlandse cultuur, nam een ronduit antisemitische beslissing. De jurist Simon Reinink is de directeur van het Concertgebouw. In zijn rechtvaardiging voor de boycot schreef Reinink dat hij Chief Cantor Shai Abramson de toegang tot zijn gebouw ontzegde “vanwege zijn belangrijke rol bij het IDF tijdens een omstreden oorlog”. Dat de verklaring van de directie onlogisch was en door de organisatoren makkelijk werd weerlegd, maakte geen indruk op Reinink. Abramson kwam er niet in, de andere musici wel. Toen de organisatoren zich niet lieten chanteren verscheurde Reinink het huurcontract. Inmiddels zijn er juridische stappen aangekondigd.

Men zou verwachten dat het voor iedere rechter een fluitje van een cent is. Contract is contract. Dat concert moet doorgaan, het Concertgebouw heeft niks te verbieden en moet het gewoon faciliteren. Maar met de huidige rechtspraak weet ik het nog niet zo net. Nederlandse rechters vonden het ook prima dat Bob Vylan zijn gif kwijt kon in Paradiso.

Om de belediging nog wat groter te maken schreef Reinink: “Het Concertgebouw vindt het belangrijk te benadrukken dat het altijd een plaats zal blijven waar de Joodse gemeenschap welkom is,” Hoe ongeloofwaardig kun je zijn? Hoe dom, hoe gotspineus? 

De gotspe van de Concertgebouw directeur ontlokte een andere jurist een tweet dat de appel niet ver van de stam valt. Reininks grootvader Johan was immers de man die als hoogste justitieambtenaar, in 1940 de Joodse ambtenaren op staande voet ontsloeg. Daar kwam natuurlijk commentaar op dat het niet netjes was om (klein)-kinderen de daden van de ouders te verwijten. Dat is een open deur. Maar ik kan het niet helpen, ik schrijf het toch met een grijns op. De tweet stelt dat de man zwaar gestraft is maar dat kan ik nergens vinden. Integendeel, al in 1947 was hij alweer directeur-generaal van het ministerie O.K en W. en werd hij de alom gevierde oprichter van het Holland Festival. Het valt op dat er genoeg over Reininks opa te vinden is maar dat zijn rol in het begin van de bezetting vakkundig is weggepoetst.

Ik ben geen heel regelmatige concertbezoeker maar zo’n vier keer per jaar kom ik toch wel in het Concertgebouw. Met plezier, ik beaam het graag, alles klinkt daar beter. Maar toch zit ik er ook met wat binnenpret. Wat nou, cultuur voor iedereen? Als ik om me heen kijk zie ik alleen maar “ons soort mensen.” Grijs, wit en een bovenmodaal inkomen, of beter, pensioen, want de gemiddelde leeftijd is vijfenzestigplus. En daar zit hem de kneep in Reinink’s boycot.

Hij laat zich chanteren door het gespuis van Palestina actiegroepen. “Dat kunnen we niet hebben,” moet Reinink hebben gedacht, “straks smeren ze ook onuitwisbare verf op mijn mooie gebouw.” Of nog erger: “ze maken zo veel lawaai dat het publiek de violen niet meer

kan horen.” Om erger te voorkomen was het eenvoudiger om de Joden te boycotten.

De affaire zelf ergert me niet eens zozeer. Waar ik ziedend en tegelijk wanhopig van word is de oorverdovende stilte van de linkse deugmensen. De Raad van Commissarissen met daarin o.a. PvdA-coryfee Jet Bussemaker houdt zich stil.

Waar is Halsema die haar mond altijd vol heeft over verbinding? Toen ze toestond dat Bob Vylan in Amsterdam optrad ook. “Het verbod op censuur betekent dat er nooit vooraf mag worden ingegrepen” kwam uit Halsema’s ingeklemde mond. Welnee, maar het cancelen van een Joods concert is prima in de ogen van de meest omstreden burgemeester die Amsterdam ooit had.

Waar is het Parool, zogenaamd de krant voor alle Amsterdammers?

Waar is de Postcodeloterij die het Concertgebouw miljoenen toeschuift.

Waar is de koning? Waarom staat. door het allerminst koninklijke gedrag van de directeur, het predicaat Koninklijk niet ter discussie?

Je ziet ze niet en je hoort ze niet. Het waarom is duidelijk. Angst voor het Pallie Wappie schorem. 

Gelukkig is er de Telegraaf die dinsdag in een vlammend hoofdcommentaar de directie van het Concertgebouw neersabelde. Ook de gebruikelijke columnisten zijn koosjer. Maar verder is een schouderophalen ons deel. Dan zingen die Joden maar ergens anders.

Het wordt er niet leuker op. Ik nam me al voor om theaters die Israëlische cultuur boycotten te vermijden. Dat wil zeggen alle bioscopen behalve de Pathé-theaters. Carré, het Nieuwe de la Mar, de Balie en hele hoop zaaltjes waar ik sowieso nooit kwam. Aan die lijst voeg ik nu het Concertgebouw toe. Volgende week heb ik kaartjes voor het Zondagmorgen-concert. Het Rotterdams Filharmonisch speel Tsjaikovski’s eerste vioolconcert. Ik had me verheugd maar ik laat het aan me voorbijgaan.

Of, wat ik eigenlijk zou willen doen. Wel gaan en dan bij de eerste maten luidruchtig de zaal verlaten. Op mijn stoel plak ik een wit plakkaat met de volgende tekst: PROTESTEER TEGEN DE BOYCOT VAN ISRAELISCE ARTIESTEN!

Helaas, ik heb er het lef niet voor.