Screenshot
Op 1 maart eindigde de eerste fase van de gijzelings- en staakt-het-vuren-deal tussen Hamas en Israël. Normaal gesproken zouden beide partijen weer moeten gaan vechten als een staakt-het-vuren-deal eindigt, de analyse van Seth J. Fantzman legt het duidelijk uit.
Dit geldt vooral als een van de partijen niets terugkrijgt. Echter, meer dan anderhalve week later krijgt Hamas een staakt-het-vuren en heeft Israël geen gijzelaars teruggekregen. Tijdens de eerste fase van de staakt-het-vuren-deal werden 33 gijzelaars in 42 dagen vrijgelaten. Vroeger werden er elke zaterdag ongeveer drie gijzelaars vrijgelaten. Op 8 maart werden er geen gijzelaars vrijgelaten.
De vraag is hoe Hamas Israël te slim af was en een staakt-het-vuren verlengd kreeg zonder er iets voor terug te krijgen. Een grotere vraag is hoe het toevallig samenviel met de Ramadan. Het lijkt erop dat Hamas Israël vorig jaar ook te slim af was tijdens de Ramadan van 2024, die in maart plaatsvond.
Gedurende die periode verminderde Israël ook de intensiteit van de operaties in Gaza en kon Hamas herstellen. Hamas lijkt in staat te zijn om elk jaar de facto wapenstilstanden te bewerkstelligen voor de Ramadan en hoeft daar nooit iets voor terug te doen. Dit staat in contrast met hoe Hamas Israël behandelt.
Op Simchat Torah 2023 viel Hamas Israël aan en vermoordde meer dan 1.000 mensen. Er werden 250 gijzelaars genomen.
Hamas zit nu in Gaza alsof het de oorlog heeft gewonnen. Het ontspant zich en zijn mannen lopen vrij rond. Een groot aantal terroristen is in januari en februari vrijgelaten om de deal veilig te stellen. Er zijn geen repercussies voor Hamas. Tijdens het feitelijke staakt-het-vuren in de Ramadan van 2024 opereerde het IDF nog steeds in delen van Gaza, zoals de Netzarim Corridor, en er waren luchtaanvallen. Tegenwoordig zijn er geen luchtaanvallen en geen tanks in Netzarim. De enige plek die het IDF nog steeds in Gaza bezet, is de Philadelphi Corridor langs de Egyptische grens.
Hamas zegt dat het fase twee van de wapenstilstandsdeal wil. Israël heeft gezegd dat het fase 2 niet zal ingaan, waarbij de oorlog eindigt, Israël Rafah verlaat en Hamas alle gijzelaars vrijlaat. Israël is er vast van overtuigd dat het dit niet zal doen. Hamas noemde Israëls bluf op 1 maart en Israël besloot niet om terug te keren naar de oorlog. Er kunnen enkele redenen voor zijn. De IDF is in transitie van de voormalige stafchef luitenant-generaal Herzi Halevi naar de nieuwe stafchef luitenant-generaal Eyal Zamir die op 5 maart de leiding van het leger overnam.
Aan de andere kant lijkt er een geloof te zijn geweest dat Hamas flexibel zou zijn en akkoord zou gaan met de voorwaarden van Israël. Toen Hamas na 1 maart niet akkoord ging, werd er gesproken over wat er daarna zou kunnen gebeuren. Sommige rapporten beweerden dat Israël binnen "dagen" of een week weer zou gaan vechten. Hamas noemde dit echter opnieuw bluf en wachtte gewoon af. Hamas denkt dat de tijd aan zijn kant staat. Een ander aspect van het staakt-het-vuren dat doorging, waren berichten dat Trump-gezant Steve Witkoff zou komen en een deal zou sluiten, zoals hij half januari deed tijdens de aanloop naar de eerste deal.
Witkoff heeft echter veel te doen. Rapporten gaven aan dat Witkoff , bij gebrek aan fase 2, voorstander was van een voorstel waarbij de helft van de resterende gijzelaars in Gaza op de eerste dag van een nieuwe deal zou worden vrijgelaten, en de andere helft aan het einde van de deal, wanneer de oorlog misschien zou eindigen, of op zijn minst de Ramadan en Pesach voorbij zouden zijn. Hamas vond echter blijkbaar dat het beter kon onderhandelen. Dus na een paar dagen kwamen er berichten over een andere deal naar buiten. Misschien zou Hamas 10 levende gijzelaars vrijlaten voor een staakt-het-vuren van 60 dagen. Hamas speelde tijd en leek ook niet geïnteresseerd in die deal.
Nu geven rapporten aan dat Hamas direct contact heeft gehad met de regering van Trump. Adam Boehler, de speciale presidentiële gezant van de VS voor gijzelaarszaken, deed zondag een aantal interviews waarin hij het initiatief besprak om een deal met Hamas te bespreken. De VS wil dat de gijzelaars worden vrijgelaten en Trump heeft de gijzelaars ontmoet. Trump wil dat er iets gebeurt. Hij is bereid te doen wat nodig is om de gijzelaars, inclusief de Amerikaanse gijzelaars, uit Gaza te krijgen.
In sommige kringen in Israël is er bezorgdheid over de directe gesprekken met Hamas. Israël lijkt geen haast te hebben om een deal te sluiten. De VS lijkt meer haast te hebben om gijzelaars uit Gaza te krijgen. Hamas begrijpt de wisselwerking hier en gaat ervan uit dat het de Ramadan kan afwachten en dat er niets zal gebeuren.
Israël heeft gezegd dat het de hulp aan Gaza heeft stopgezet en nu ook de elektriciteit. Deze beslissingen lijken meer performant dan effectief. Hamas heeft elektriciteit in Gaza. Hamas heeft hulp opgeslagen uit de eerste fase van het staakt-het-vuren. Daarom blijft Hamas ontspannen. Hamas leest de Israëlische rapporten over Israël dat de druk geleidelijk opvoert en Israël overweegt andere operaties in Gaza. Hamas kan lezen, het denkt dat er niets gaat gebeuren. Het lijkt ook te denken dat het de VS tegen zichzelf kan uitspelen door verschillende sporen van besprekingen via Doha en Caïro te vertragen en uit te voeren.
Het algemene verhaal hier is simpel. Het is in het belang van Hamas om een staakt-het-vuren te hebben en zichzelf te herstellen en herbouwen. Zolang Israël en de VS bereid zijn om eindeloos met Hamas te praten, net zoals in 2024 gebeurde en resulteerde in een no deal, zullen Hamas en zijn bondgenoten in Doha en Cairo Israël en de VS blijven overtroeven. Dit is het verhaal van hoe Hamas een staakt-het-vuren tijdens de Ramadan kreeg en tot nu toe niets terug hoefde te doen.
Comments