Ter illustratie, artist impression van een gigantische Haast-adelaar in Nieuw-Zeeland. Foto WikipediaCommons
Uit een nieuwe studie van de Universiteit van Tel Aviv en het Weizman Instituut blijkt dat in de afgelopen 20.000 - 50.000 jaar er een enorm uitstervingsproces is geweest onder vogels waardoor 10%-20% van alle vogelsoorten is verdwenen. Volgens de onderzoekers hadden de overgrote meerderheid van de uitgestorven soorten verschillende kenmerken: ze waren groot, ze leefden op eilanden en veel van hen konden niet vliegen.
De studie werd geleid door professor Shai Meiri van de School of Zoology aan de George S. Wise Faculty of Life Sciences en het Steinhardt Museum of Natural History aan de Universiteit van Tel Aviv, en Amir Fromm van het Weizmann Institute of Science. Het artikel is gepubliceerd in het Journal of Biogeography.
In de persverklaring zegt professor Meiri:. "we hebben wetenschappelijke literatuur uitgebreid bestudeerd en voor het eerst kwantitatieve gegevens verzameld over het toevoegen van het aantal en de kenmerken van uitgestorven vogelsoorten wereldwijd. De soorten die in de afgelopen 300 jaar zijn uitgestorven, zijn goed bekend, terwijl eerdere soortendie bij de wetenschap bekend zijn door overblijfselen die zijn gevonden op originele en paleontologische vindplaatsen over de hele wereld. In totaal waren we in staat om 469 vogelsoorten op te sommen die de afgelopen 50.000 jaar zijn uitgestorven, maar we denken dat het werekelijk aantal veel hoger ligt.
De onderzoekers denken dat het ontstaan van hoge aantal uitgestorven vogels is veroorzaakt door mensen, die op de vogels jaagden voor voedsel, of door dieren die door mensen naar de eilanden werden gebracht en die zich voedden met de vogels en/of hun eieren. Deze aanname is gebaseerd op twee feiten: Ten eerste werd het grootste deel van de vogelresten gevonden op plaatsen waar veel vogels waren die schijnbaar door de bewoners werden geconsumeerd. Ten tweede vond de uitstervingen in de meeste gevallen plaats korte na de komst van de mens op die plaatsen.
De onderzoekers ontdekten ook dat uitsterven niet willekeurig was, omdat de meeste uitgestorven soorten drie belangrijke kenmerken hadden:
90% van hen woonde op eilanden. Toen mensen op het eiland aankwamen, werd er door mensen op hen gejaagd of ze werden een slachtoffer van dieren die door mensen naar de eilanden waren gebracht, zoals varkens, ratten, apen en katten.
De meest uitgestorven vogelsoorten waren groot. Aangezien vogel een grote hoeveelheid voedsel voor jagers. In feitelijke bleek de lichaamsmassa van de uitgestorven soort tot 10 keer zo groot te zijn als die van overlevende soorten. Eerdere studies hebben een soortgelijk fenomeen gevonden bij zoogdieren en reptielen, vooral hagedissen en schildpadden die op leven leven: de grotere werden bejaagd door mensen en stierven uit.
Aangezien elke vogel de mensen een grote hoeveelheid voedsel bood, waren ze een geliefd doelwit voor jagers. In feitelijke bleek de lichaamsmassa van de uitgestorven soort tot 10 keer zo groot te zijn als die van overlevende soorten. Eerdere studies hebben een soortgelijk fenomeen gevonden bij zoogdieren en reptielen, vooral hagedissen en schildpadden die op leven leven: de grotere werden bejaagd door mensen en stierven uit.
Een groot deel van de uitgestorven vogelsoorten kon niet vliegen en vaak niet aan hun achtervolgers ontsnappen. Uit de studie bleek dat het aantal niet-vliegende vogelsoorten dat is uitgestorven, het dubbele is van het aantal niet-vliegende soorten dat vandaag de dag nog bestaat; al met al stierf 68% van de bij de bekende loopvogelsoorten uit. Een van de bekendere voorbeelden is de moa-vogel in Nieuw-Zeeland: 11 soorten moa stierven binnen 300 honderd jaar uit door de jacht door mensen.
Professor Meiri: "Onze studie geeft aan dat vóór de grote uitstervingsgebeurtenis van de afgelopen millennia, er veel meer grote, zelfs eerdere, en niet-vliegende vogels op onze aardbol leefden, en de diversiteit aan vogels die op eilanden leefden veel groter was dan vandaag. Wij hopen dat onze studie zal dienen als waarschuwingssignalen met betrekking tot vogelsoorten die momenteel met uitsterven worden bedreigd".
"Het is daarom belangrijk om te controleren of ze dezelfde eigenschappen hebben. Er moet echter worden bijgezged dat de omstandigheden aanzienlijk zijn veranderd, en tegenwoordig is de belangrijkste oorzaak voor het uitsterven van soorten door mensen niet de jacht, maar de vernietiging van natuurlijke habitats,"
aldus professor Meiri.
