Rabbijn Avi Weiss. Foto Wikipedia
Antizionisme als hedendaagse uiting van antisemitisme ontbreekt geheel in de gloednieuwe Amerikaanse “Nationale Strategie tegen Antisemitisme”. De ernstigste tekortkoming in het document oordelen rabbijn Avi Weiss en zijn kleinzoon, de analist Eitan Fischberger in Tablet Magazine.
De auteurs tekenen voor een fundamentele kritiek op de Amerikaanse aanpak van almaar groeiende Jodenhaat in de VS. Zij doen dat onder de titel: De Nationale Antisemitisme Strategie heeft geen kleren. Een toespeling op het populaire gezegde “de keizer heeft geen kleren”.
Weiss en Fischberger vinden het een elementaire omissie dat de strategie geen werkelijke aandacht schenkt aan het antizionisme. De ontkenning toch van het Joodse recht op zelfbeschikking in het thuisland van de voorvaderen. Bijna onveranderlijk manifesteert antizionisme zich als de politiek correcte versie van antisemitisme, stellen zij. Een versie van Jodenhaat die in het hedendaagse Amerika helemaal buiten controle is geraakt!
De rabbijn en diens kleinzoon wijzen ook de oorzaak van deze cruciale fout in de Amerikaanse strategie contra antisemitisme aan. Zij hinkt op twee gedachten ofwel gaat uit van twee definities van Jodenhaat. Waarbij de ene definitie (IHRA) duidelijk antizionisme gelijkstelt aan antisemitisme, verschaft de andere (Nexus) een ware vrijbrief om de Joodse staat Israël als schietschijf te misbruiken, zonder daarvoor het taboewoord “antisemitisme” te reserveren. Het resultaat is dat antizionisme buiten schot blijft.
Juist hier gaat de Amerikaanse strategie tegen Jodenhaat volledig in de fout, argumenteren Weiss en Fischberger: “In deze post-Holocaust wereld is Joden op de korrel nemen vanwege hun etnische identiteit onaanvaardbaar. Om deze nieuwe hindernis te omzeilen richten de aanvallen zich vooral op de staat Israël. Wat velen niet begrijpen, is dat het ontzeggen aan de Joden van hun thuisland neerkomt op het verwijderen van een fundamentele steunpilaar van ons volksbestaan.”
De critici van de Amerikaanse antisemitismestrategie vinden het ronduit ernstig dat in het document van 60 pagina’s de woorden “zionisme”, “zionisme” of enige variatie hierop volledig ontbreken. En passant circuleren en plein public teksten als “zionisme is racisme” of “zionisme is terrorisme”. Daarmee worden miljoenen Joden in Israël aangesproken en nog eens miljoenen Joden wereldwijd in de diaspora, door alle denominaties heen. Lasterlijke, demoniserende uitlatingen die licht leiden tot antisemitische gewelddaden.
Terwijl de strategie tegen Jodenhaat keer en keer de waarde van educatie over de Holocaust benadrukt, evenals de rol van Joden in de Amerikaanse samenleving, ontbreekt enig voorstel om ook de betekenis van het zionisme voor het voetlicht te brengen in het onderwijs en zo ook duidelijk te maken hoe diepgaand de staat Israël verbonden is met het Joodse volk.
Ronduit irreël, sterker nog, bedroevend is ook de genereuze vermelding van de Raad van Amerikaans-Islamitische Relaties in de strategie. Uit deze Raad klinken notabene geluiden als “Geen persoon met een geweten kan een zionist zijn”. De oprichters van deze Raad onderhielden nauwe contacten met Hamas… Daarentegen wordt aan de slachtoffers van constant gewelddadig antisemitisme, de religieuze Joodse gemeenschappen in New York, nauwelijks aandacht besteed.
In het licht van de regelrechte missers in de Amerikaanse strategie tegen Jodenhaat komen rabbijn Avi Weiss en analist Eitan Fischberger tot de slotsom dat naar hun gevoel “velen binnen het Joodse leiderschap, zelfs hier in de Verenigde Staten, bang zijn om frontaal de confrontatie aan te gaan tegen het hedendaagse antisemitisme in al zijn uitingen, uit bezorgdheid dat de Joodse gemeenschap daarmee te veel de aandacht zou trekken”.
Critici Weiss en Fischberger concluderen dat het Joodse leiderschap in de VS liever een strijd met de Jodenhaat aangaat die minder risico’s oplevert. “Erkenning immers dat antisemitisme onlosmakelijk verbonden is met antizionisme vergt veel meer moed.”
Maar de tijd is gekomen, zo pleiten zij, “om een stem van moreel geweten zonder vrees te verheffen”. Hoe meer dat gebeurt, hoe meer direct en openhartig “het nieuwe gezicht van het antisemitisme” wordt aangesproken, des te meer “is onze gemeenschap beschermd in plaats van kwetsbaar gemaakt”.
Exact in het hooghouden van dit principe van zelfbescherming schiet de Nationale Strategie van de VS ter bestrijding van Antisemitisme jammerlijk tekort, stellen de prominente Amerikaanse rabbijn en diens bewonderaar, kleinzoon Eitan Fischberger onomwonden vast. Hun heldere stellingname in de actuele strijd tegen Jodenhaat verdient Europese navolging!
Bas Belder, historicus
