Israël verzet zich tegen Nederlands EU voorstel terwijl de EU overweegt handels betrekkingen op te schorten

Foto Ynet

Jeruzalem lobbyt bij EU-lidstaten om het besluit van de Nederlandse minister van Buitenlandse Zaken, Caspar Veldkamp, te blokkeren om de handel tussen de EU en Israël te herzien vanwege zorgen over de mensenrechten, waarvoor unanieme goedkeuring van alle 27 staten vereist is, meldt Ynet.

Minister van Buitenlandse Zaken Gideon Sa'ar heeft de afgelopen dagen gesprekken gevoerd met zijn Europese collega's in een poging een door Nederland geleid initiatief te dwarsbomen om de handelsrelatie van de EU met Israël te heroverwegen en bestaande overeenkomsten op te schorten.

Het voorstel, dat werd ingediend door de Nederlandse minister van Buitenlandse Zaken Caspar Veldkamp, ​​is gebaseerd op artikel 2 van de associatieovereenkomst tussen de EU en Israël. Dat artikel maakt opschorting mogelijk als de EU vaststelt dat Israël ernstige mensenrechtenschendingen begaat.

Veldkamp dringt aan op een formele beoordeling van Israëls naleving van de mensenrechtenclausule in de overeenkomst, met als doel de overeenkomst op te schorten. De kwestie zal naar verwachting dinsdag worden besproken tijdens de bijeenkomst van de Raad Buitenlandse Zaken van de EU in Brussel.

Sa'ar en andere Israëlische functionarissen werken achter de schermen om de maatregel te blokkeren, die unanieme instemming van alle 27 EU-lidstaten vereist. De afgelopen drie dagen heeft Sa'ar gesproken met de ministers van Buitenlandse Zaken van Letland, Duitsland, Italië, Kroatië, Bulgarije, Hongarije, Litouwen en Tsjechië, en met de hoge vertegenwoordiger van de EU voor Buitenlandse Zaken, Kaja Kallas.

Israëlische functionarissen geloven dat bondgenoten binnen de EU zich zullen verzetten tegen het Nederlandse initiatief, dat voornamelijk wordt gesteund door wat een Israëlische functionaris de "usual suspects" noemde: Spanje, Ierland, Slovenië en Frankrijk. Verschillende bevriende regeringen hebben al toegezegd tegen Veldkamps voorstel te stemmen, waardoor de kans groter wordt dat het mislukt vanwege een gebrek aan consensus.

Ambtenaren schatten ook in dat Veldkamp een anti-Israëlische agenda nastreeft, gedreven door binnenlandse politieke overwegingen. Ze merken op dat de Nederlandse regering zijn standpunt niet volledig steunt en over het algemeen zelfs als pro-Israëlischer wordt gezien. Geert Wilders, de extreemrechtse Nederlandse politicus wiens partij de meeste zetels behaalde bij de laatste verkiezingen, bekritiseerde Veldkamps standpunt en noemde het een capitulatie voor mensenrechtenorganisaties en omschreef hem als een "zwakke minister".

De Europese Unie is Israëls grootste handelspartner, waardoor elke verstoring een potentiële economische klap kan betekenen. In 2022 kwam 31,9% van de Israëlische import uit EU-landen en 25,6% van de export naar de EU. Het totale handelsvolume tussen Israël en de EU bedroeg dat jaar € 46,8 miljard. De handelsrelatie is deels gebaseerd op gedeelde inzichten over respect voor mensenrechten en behoud van democratische waarden en principes.