Israel Democracy Institute: Twee jaar na 7 oktober zegt grote meerderheid van Israëliërs dat de tijd is gekomen om de oorlog te beëindigen en Netanyahu moet aftreden vanwege de oorlog

Foto GPO

Een speciaal onderzoek, dat werd gepubliceerd door Israel Democracy Institute terwijl Israël zich voorbereidt op de viering van twee jaar sinds het begin van de oorlog op 7 oktober 2023, toont aan dat: 66% van de Israëliërs vindt dat het tijd is om de oorlog in Gaza te beëindigen – een stijging van 13 procentpunten ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar.

De belangrijkste reden waarom Israëliërs vinden dat de oorlog moet eindigen, is het gevaar dat de gijzelaars lopen, zowel onder Joden (50,5%) als Arabieren (34,5%). 64% van de Israëliërs vindt dat Netanyahu de verantwoordelijkheid voor 7 oktober moet nemen en moet aftreden, hetzij nu (45%), hetzij na de oorlog (19%).

Is het tijd om de oorlog in Gaza te beëindigen? En waarom wel of niet?

• De meerderheid van het Israëlische publiek (66% van de totale steekproef) vindt dat het tijd is om de oorlog in Gaza te beëindigen. Hoewel een meerderheid van zowel Arabieren als Joden het hiermee eens is, is deze meerderheid onder Arabieren (93%) veel groter dan onder Joden (60%).

• Terwijl er vorig jaar in het onderzoek onder Arabieren al consensus bestond over het feit dat de oorlog moest stoppen, is er onder Joden een omkering in die mening: vorig jaar vond minder dan de helft dat de oorlog moest stoppen, terwijl er nu een stevige meerderheid is die vindt dat het moment is gekomen.

• De verschillen tussen de politieke kampen (Joden) zijn erg groot: links is een overweldigende meerderheid (94,5%) van mening dat de oorlog moet stoppen, net als een grote meerderheid van het midden (75%). Rechts is echter maar bijna de helft (48,5%) het met dit standpunt eens, terwijl 42% vindt dat het moment nog niet gekomen is en de rest zegt het niet te weten.

• Ongeveer de helft van de Joden die vonden dat de oorlog moest stoppen, gaf als reden op dat voortzetting van de gevechten een gevaar voor de gijzelaars zou opleveren. Van de Arabieren die vonden dat de oorlog moest stoppen, gaf slechts ongeveer een derde dit als belangrijkste reden op.

• Verrassend genoeg stond het beëindigen van de schade aan de inwoners van Gaza en het starten van de wederopbouw van de Gazastrook slechts op de derde plaats onder Arabische respondenten, na het beschermen van gijzelaars en de economische en sociale schade die de oorlog veroorzaakte. Van de Joden zag slechts 2% het beëindigen van de schade aan de inwoners van Gaza als reden om de oorlog te beëindigen.

• In alle drie de politieke kampen (Joden) is het gevaar voor de gijzelaars het belangrijkste argument dat wordt gebruikt door degenen die een stopzetting van de vijandelijkheden in Gaza steunen (links, 54%; midden, 58%; rechts, 45%).

• Van de respondenten die vinden dat de oorlog nu niet moet stoppen, noemt de meerderheid (56%) het doel van de omverwerping en verwijdering van Hamas. Op de tweede plaats staat het argument dat alleen door voortzetting van de strijd de vrijlating van de gijzelaars mogelijk zal zijn (28%). 

Moet Netanyahu de verantwoordelijkheid nemen voor de gebeurtenissen van 7 oktober en aftreden?

• Bijna de helft van de Israëlische bevolking is van mening dat Netanyahu zijn verantwoordelijkheid moet nemen en onmiddellijk moet aftreden. Bijna 20% vindt dat hij zijn verantwoordelijkheid moet nemen, maar pas aan het einde van de oorlog moet aftreden, en een vergelijkbaar percentage vindt dat hij zijn verantwoordelijkheid moet nemen, maar niet moet aftreden. Slechts een kleine minderheid vindt dat Netanyahu geen verantwoordelijkheid moet nemen en niet moet aftreden. Deze verdeling van de antwoorden is zeer vergelijkbaar met die van februari 2025.

• Het percentage Arabieren (67%) dat vindt dat Netanyahu zijn verantwoordelijkheid moet nemen en onmiddellijk moet aftreden, is veel hoger dan onder Joden (41%).

• In het centrum, en nog meer links (Joden), vindt een ruime meerderheid dat Netanyahu zijn verantwoordelijkheid moet nemen en onmiddellijk moet aftreden (respectievelijk 63% en 88%). Rechts is de verdeling redelijk gelijk: degenen die vinden dat hij moet aftreden (verantwoordelijkheid accepteren en onmiddellijk aftreden, 23%; verantwoordelijkheid accepteren maar pas na afloop van de oorlog aftreden, 25%) en degenen die vinden dat hij aan moet blijven (verantwoordelijkheid accepteren maar niet aftreden, 27%; geen verantwoordelijkheid accepteren en niet aftreden, 21,5%).

• Onder degenen die vinden dat Netanyahu zijn verantwoordelijkheid moet nemen en onmiddellijk moet aftreden, is de gemiddelde score die Netanyahu krijgt voor zijn prestaties in de oorlog erg laag (totale steekproef, 1,32). Zijn gemiddelde prestatiescore onder degenen die vinden dat hij zijn verantwoordelijkheid moet nemen, maar pas na de oorlog moet aftreden, is meer dan twee keer zo hoog, maar ligt nog steeds onder het middenpunt, namelijk 2,86. Onder degenen die vinden dat hij zijn verantwoordelijkheid moet nemen, maar niet moet aftreden, is zijn prestatiescore 4,07, en onder degenen die vinden dat hij noch zijn verantwoordelijkheid moet nemen, noch moet aftreden, is deze 4,45. Met andere woorden, onder degenen die niet vinden dat Netanyahu moet aftreden, ligt zijn prestatiebeoordeling voor de oorlog ruim boven het gemiddelde.