Nadat Khan werd beschuldigd van seksueel misbruik door ICC-personeel gaat hij Netanyahu en anderen arresteren

Karim Khan, hoofdaanklager van het ICC in Den Haag. Foto Jerusalem Post

Het besluit van het Internationaal Strafhof (ICC) in Den Haag om arrestatiebevelen aan te vragen voor premier Benjamin Netanyahu en andere Israëlische functionarissen te arresteren, werd genomen nadat de hoofdaanklager, Karim Khan, intern werd onderzocht vanwege beschuldigingen van seksueel misbruik, meldde The Wall Street Journal zaterdag, meldt The Jerusalem Post.

Een Maleisische advocate die als nauwe medewerker van Khan had gewerkt en hem op meerdere reizen naar het buitenland had vergezeld, vertelde onderzoekers van de Verenigde Naties dat hij haar dwong tot seksuele ontmoetingen zonder wederzijdse toestemming in New York, Parijs en Den Haag.

Ze zei dat ze aanvankelijk haar mond hield uit angst voor professionele represailles en bezorgdheid over de medische kosten van haar moeder. De beschuldigingen werden in april 2024 formeel gemeld aan hoge ICC-functionarissen.

Khan zou kort voor het annuleren van een geplande reis naar Israël en Gaza van de klacht op de hoogte zijn geraakt . Dagen later kondigde hij publiekelijk aan dat de rechtbank arrestatiebevelen wilde uitvaardigen voor Netanyahu en de toenmalige minister van Defensie, Yoav Gallant. De timing riep vragen op binnen de rechtbank en onder diplomaten over de vraag of de beslissing beïnvloed was door de toenemende aandacht voor Khans persoonlijke gedrag.

Khan heeft alle beschuldigingen ontkend. Zijn juridische team stelde dat zijn werk als officier van justitie uitsluitend gebaseerd was op juridische en bewijskundige overwegingen. "Het is pertinent onwaar dat hij zich schuldig heeft gemaakt aan seksueel wangedrag van welke aard dan ook", aldus hun team.

De assistente, die zich in 2023 bij Khans team voegde na zes jaar bij het ICC, zei dat ze zich gevangen voelde in haar positie en dat ze doorging met werken om het onderzoek van het hof naar Gaza, dat ze steunde, niet in gevaar te brengen.

VN-getuigenis beschrijft vermeende dwang door Khan

Volgens de getuigenis die The Wall Street Journal heeft ingezien , beschreef de vrouw een incident in New York waarbij Khan seksueel contact begon te leggen in een hotelkamer. Ze verklaarde dat "hij haar seksueel begon aan te raken" en dat het gedrag al maanden aanhield. Ze zei dat ze verschillende keren had geprobeerd de kamer te verlaten, maar dat hij haar hand pakte en haar uiteindelijk naar het bed trok. Vervolgens, zo getuigde ze, trok hij haar broek uit en dwong hij haar tot geslachtsgemeenschap.

"Hij houdt me altijd vast en leidt me naar het bed", zei ze in haar getuigenis. "Het is het gevoel van gevangen zitten."

Ondanks het voortdurende misbruik bleef ze voor Khans team werken, uit angst en omdat ze de zaak waarin ze geloofde niet in gevaar wilde brengen.

In juni 2024 vaardigde het ICC arrestatiebevelen uit voor Netanyahu en Gallant op beschuldiging van oorlogsmisdaden en misdaden tegen de menselijkheid. De aanklachten waren gebaseerd op beweringen dat Israël humanitaire hulp aan Gaza had geblokkeerd na de aanval van Hamas op 7 oktober.

Dit was de eerste keer dat het Hof zich richtte tegen een democratisch gekozen leider uit een land met westerse banden. De beslissing werd veroordeeld door Israël en de Verenigde Staten. De regering-Biden waarschuwde dat deze stap de diplomatieke inspanningen zou ondermijnen, en voormalig Amerikaans president Donald Trump legde later sancties op aan Khan.

Khan annuleerde reis naar Israël dagen na waarschuwing over wangedrag

Khan had een bezoek aan Israël gepland om de omstandigheden ter plaatse te beoordelen, een reis die werd gesteund door Amerikaanse functionarissen die hoopten aanklachten te ontmoedigen. Kort nadat hij echter door hooggeplaatste ICC-medewerkers was geconfronteerd met de klacht over seksueel misbruik, annuleerde Khan het bezoek en kondigde hij de arrestatiebevelen aan. Sommige hooggeplaatste functionarissen adviseerden de aankondiging niet uit te vaardigen, maar Khan zette door, gesteund door de hoogste aanklagers.

Hoewel het ICC een intern onderzoek afrondde zonder actie te ondernemen, startte het Bureau voor Intern Toezicht van de Verenigde Naties een onafhankelijk onderzoek naar de beschuldigingen en mogelijke represailles.

Volgens The Wall Street Journal zette Khan de aanklager onder druk om haar beschuldigingen in te trekken. Hij waarschuwde haar dat het voortzetten van de zaak hun reputatie zou schaden en het werk van het ICC zou ondermijnen. Hij zou haar hebben gezegd: "Denk eens aan de Palestijnse arrestatiebevelen."

Volgens het rapport nam de vrouw later contact op met leden van de bestuursraad van de rechtbank om haar ongenoegen te uiten en om aanvullende documentatie te verstrekken.

Khan weigerde verlof op te nemen en bleef het ICC vertegenwoordigen in internationale fora. Volgens de statuten van het ICC kon hij alleen uit zijn functie worden ontheven door een meerderheidsbesluit van de 125 lidstaten van het Hof.

Onrust bij ICC neemt toe na beschuldigingen van wangedrag en zaak Gaza

De beschuldigingen van wangedrag en de nauwe band met de zaak in Gaza veroorzaakten een bredere crisis voor het ICC. Sommige lidstaten, waaronder Hongarije, overwogen zich terug te trekken uit het hof. Frankrijk en Duitsland, al lange tijd voorstanders van het ICC, hebben niet bevestigd of ze het arrestatiebevel zouden handhaven als Netanyahu het hof zou bezoeken.

Juridische experts bleven verdeeld. Sommigen zeiden dat Israëlische verklaringen na 7 oktober 2023, zoals de verklaringen over een "totale blokkade" van Gaza – de aanklachten wegens oorlogsmisdaden zouden kunnen ondersteunen. Israëlische functionarissen betoogden dat de acties noodzakelijk waren voor de nationale veiligheid en niet gericht waren op burgers.