Het Nederlands Auschwitz Comité heeft de prestigieuze Gouden Piramide 2022 gewonnen, de tweejaarlijkse Rijksprijs voor inspirerend opdrachtgeverschap in de architectuur en gebiedsontwikkeling.
De prijs bestaat uit een trofee en een geldbedrag van 75.000 euro. Deze prijs is een gezamenlijk initiatief van de ministeries van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer; Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit; Onderwijs, Cultuur en Wetenschap en Verkeer en Waterstaat. In totaal kreeg de jury onder leiding van de Rijksbouwmeester Francesco Veenstra 36 inzendingen voorgelegd, waarvan er 5 werden genomineerd.
In de nominatie voor het monument staat het volgende beschreven: ‘In 102.220 bakstenen zijn de namen gegraveerd van evenzoveel Nederlandse Joden, Roma en Sinti die tijdens de Tweede Wereldoorlog zijn omgebracht. Het Nederlands Auschwitz Comité nam het initiatief voor het Nationaal Holocaust Namenmonument en volhardde in de missie om het te realiseren. In de turbulent stedelijke omgeving van Amsterdam moest het Comité daarvoor de nodige weerstanden overwinnen. Het resultaat is een even belangwekkende als indringende plek voor herdenking, bezinning en educatie’.
Jacques Grishaver (r) ontvangt uit handen van rijksbouwmeester Francesco Veenstra de Gouden Piramide voor het Holocaust Namenmonument.
Foto: Teddy Lauren via Nederlands Auschwitz Commité
Het jury-oordeel en unaniem besluit Het Comité wordt geprezen om het realiseren van het Nationaal Holocaust Namenmonument in de Weesperstraat in Amsterdam. Op die locatie, midden in de voormalige Joodse buurt, stonden tot in de jaren zestig tachtig huizen van waaruit in de oorlog 240 mensen zijn gedeporteerd.
De komst van het monument ging niet zonder slag of stoot. Door de jaren heen kon het plan rekenen op weerstand van buurtbewoners; het duurde vijftien jaar voordat het monument er in 2021 kwam. ‘Het Comité heeft alle stormen doorstaan en het magnifieke ontwerp voluit beschermd. Nooit is ingeleverd op waar het om te doen was,’ aldus de jury.
‘De jury is onder de indruk van de gedrevenheid, van de intensiteit, van de boodschap en ook de wijze waarop een prachtig ontwerp van herdenking, voor bezinning én educatie door het Nederlands Auschwitz Comité mogelijk is gemaakt’, zegt juryvoorzitter en Rijksbouwmeester Francesco Veenstra. Het wist de juiste architect te vinden om vorm te geven aan de universele en intense boodschap van verdraagzaamheid, en beschermde het ontwerp in het turbulente maatschappelijke proces dat volgde.
Juryvoorzitter Francesco Veenstra: ‘De professionaliteit waarmee het Auschwitz Comité te werk gaat, verhult soms dat het slechts bestaat uit vrijwilligers die zichzelf een opgave hebben gesteld en tot het uiterste gaan om die opdracht te vervullen’.
