Onderzoek toont aan dat 12% van de reservemilitairen meldt PTSS-symptomen na gevechtsdienst in Gaza
- Joop Soesan
- 8 mei
- 3 minuten om te lezen

Foto IDF
Onderzoekers van de Universiteit van Tel Aviv melden dat het aantal soldaten dat melding maakt van meerdere symptomen van posttraumatische stressstoornis na hun dienst in de oorlog tegen Hamas in de Gazastrook, sterk is gestegen, schrijft de Universiteit van Tel Aviv.
Prof. Yair Bar-Haim, hoofd van het National Center for Trauma and Resilience van de universiteit, die het onderzoek leidde, presenteerde zijn bevindingen woensdag op het jaarlijkse congres van TAU.
Ongeveer 12% van de ontslagen soldaten vertoonde ‘significante’ posttraumatische symptomen, aldus de onderzoeker. De oorlog heeft volgens hem de ‘psychische nood’ vergroot.
De gegevens, aldus Bar-Haim, “dragen bij aan het begrip dat Israël met een noodsituatie op het gebied van de geestelijke gezondheid te maken heeft.”
"Besluitvormers moeten dringend actie ondernemen om langetermijnoplossingen te ontwikkelen voor de behandeling van een groot aantal soldaten met PTSS", zei hij.

Prof. Yair Bar-Haim, hoofd van het Nationaal Centrum voor Traumatische Stress en Veerkracht aan de Universiteit van Tel Aviv, januari 2024. Foto TAU
Ook riep hij de autoriteiten op om de opleidingen voor toekomstige therapeuten te verbeteren en te versnellen en sterke regionale klinieken op te richten die gespecialiseerd zijn in trauma en PTSS.
Daling van het aantal oproepen
De oorlog begon op 7 oktober 2023, toen duizenden terroristen onder leiding van Hamas Israël binnenvielen, waarbij 1200 mensen omkwamen en 251 mensen werden ontvoerd en naar Gaza werden gebracht.
Bar-Haim zei dat het percentage opgeroepen reservisten aan het begin van de oorlog meer dan 100% bedroeg. Nu is dat volgens hem gedaald tot 75-85%.
De daling zou kunnen worden veroorzaakt door langdurige schade aan de carrière en financiën van soldaten, schade aan hun gezinnen en sociale leven, woede over de ongelijkheid in de lasten van de dienst en een algemene afname van motivatie vanwege de ongebruikelijk lange duur van de oorlog, zo legde hij uit.
Toch kan de daling ook worden toegeschreven aan een afname van de mentale veerkracht onder soldaten die als gevolg van hun dienst meerdere symptomen van PTSS ontwikkelden.
Toename van symptomen
De onderzoekers volgden 579 soldaten die zich sinds hun eerste rekrutering in maart 2019 op vijf verschillende momenten hadden aangemeld bij een van de infanteriebrigades van het Israëlische leger.
De soldaten vulden een vragenlijst in, ontwikkeld door het Amerikaanse Ministerie van Veteranenzaken en vertaald in het Hebreeuws. Deze vragenlijst wordt beschouwd als de gouden standaard voor zelfgerapporteerde beoordeling van PTSS-symptomen. In de vragenlijst beoordeelden de deelnemers de ernst van hun symptomen.
De resultaten van de vragenlijst vervangen geen formele diagnose in een gestructureerd klinisch interview, aldus Bar-Haim. Veel studies uit Israël en het buitenland wijzen echter op een sterke correlatie tussen de zelfgerapporteerde screeningstool en de resultaten van klinische interviews.
Uit de bevindingen bleek dat naarmate de militaire dienst langer duurde, ook het percentage soldaten dat meerdere PTSS-symptomen rapporteerde, toenam in een ernstniveau dat overeenkwam met een klinische diagnose volgens de DSM-5 (Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders, 5e editie).
Bij hun indiensttreding leed minder dan 0,5% van de rekruten aan reeds bestaande PTSS. Na 15 maanden in het leger, inclusief zes maanden gevechtstraining en ongeveer negen maanden operationele activiteit, steeg dit percentage tot 2,6%.
Tegen het einde van de verplichte dienst, na enkele extra operationele rondes, steeg dit percentage naar 4,4%.
Hoewel er hoop was dat de symptomen zouden afnemen na het ontslag van de soldaten, vond er zes maanden later opnieuw een toename plaats: bijna 8% van de soldaten meldde meerdere PTSS-symptomen.
Bar-Haim zei dat de redenen onduidelijk waren, maar dat "het militaire kader steun en een gevoel van verbondenheid biedt, dat na ontslag verdwijnt wanneer elke soldaat naar huis terugkeert en zijn burgerleven hervat."
De definitieve balans werd opgemaakt enkele maanden na het uitbreken van de huidige oorlog.
"Zoals verwacht verergerde de oorlog de psychologische problemen", aldus Bar-Haim, "waarbij het aantal soldaten dat posttraumatische symptomen rapporteerde steeg tot ongeveer 12%."
De gegevens uit het onderzoek komen overeen met het aantal ontslagen gevechtsmilitairen die zich tot de revalidatieafdeling van het Ministerie van Defensie wenden voor hulp en erkenning van hun aandoening, aldus Bar-Haim.
Hij zei dat de cijfers de daling in de deelname aan de reservistendienst deels verklaren. Reservemilitairen met meerdere symptomen vinden het moeilijk om zich voor extra dienst te melden. In juni 2024 drong Bar-Haim er bij het leger op aan om reservisten met PTSS vrij te stellen van extra militaire dienst totdat hun behandeling is afgerond.
Het Israëlische leger neemt veel maatregelen om PTSS te voorkomen en te behandelen, voegde hij toe. Dit legt een enorme druk op het leger, het Ministerie van Defensie, de afdeling Revalidatie en de Israëlische samenleving als geheel.
"Maar de grootste last rust op de schouders van de gevechtssoldaten en hun families", aldus Bar-Haim.
Comments