Onthuld: Amerikaans plan van 21 punten voor het beëindigen van de oorlog in Gaza en het creëren van een pad naar een Palestijnse staat

De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Marco Rubio woont een vergadering bij met de ministers van Buitenlandse Zaken van de landen van de Samenwerkingsraad van de Golfstaten als onderdeel van de 80e zitting van de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties in het Lotte Palace Hotel, woensdag 24 september 2025, in New York. Foto AP / ToI

Het Amerikaanse voorstel om de oorlog in Gaza te beëindigen moedigt de Palestijnen aan om in de Gazastrook te blijven en voorziet in de creatie van een pad naar een toekomstige Palestijnse staat, zo blijkt uit een kopie van het plan dat The Times of Israel in handen heeft gekregen, meldt Times of Israel.

Het document met 21 punten dat de VS eerder deze week tijdens een bijeenkomst van de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties deelde met een handvol Arabische en islamitische landen, bevat ook clausules die de afgelopen maanden centraal hebben gestaan ​​in verschillende voorstellen van verschillende belanghebbenden – van de vrijlating van alle gijzelaars tot het afzetten van Hamas.

Maar het besluit om Palestijnen expliciet aan te moedigen in Gaza te blijven, was de kroon op een grote ontwikkeling voor de Trump-regering op dit gebied. In februari choqueerde Trump namelijk een groot deel van de wereld door te praten over de Amerikaanse overname van Gaza en de permanente verplaatsing van de gehele bevolking van ongeveer twee miljoen mensen.

Deze opmerkingen gaven het idee een flinke steun in de rug bij de extreemrechtse coalitiepartners van premier Benjamin Netanyahu en zelfs bij de meer gematigde Israëlische politici die zich sindsdien actief inzetten om de ‘vrijwillige migratie’ van inwoners van Gaza te stimuleren, zij het tot nu toe zonder succes.

Bovendien lijkt het voorstel, dat een mogelijke route naar een toekomstige Palestijnse staat voorstelt nadat de herontwikkeling van Gaza is gevorderd en de hervorming van de Palestijnse Autoriteit is voltooid, een grote afwijking te zijn van het beleid dat de regering-Trump tot nu toe heeft gevoerd. Die heeft namelijk nooit steun uitgesproken voor een tweestatenoplossing.

Het plan dat The Times of Israel in handen kreeg – en dat door twee bronnen die bekend zijn met de kwestie is bevestigd – voorziet er zelfs in dat de VS een dialoog aangaat met Israël en de Palestijnen om overeenstemming te bereiken over een ‘politieke horizon’ voor ‘vreedzame coëxistentie’.

Hoewel deze voorwaarden belangrijke verkoopargumenten zijn voor de Palestijnen, bevat het voorstel, dat grotendeels is opgesteld door de Amerikaanse speciale gezant Steve Witkoff en dat de komende dagen verder zal worden verfijnd, ook clausules waar Israël al lang om vraagt.

Daartoe behoren onder meer een toezegging van Hamas om te ontwapenen, de demilitarisering van Gaza en het op gang brengen van een proces om de bevolking te deradicaliseren.

Die eisen maken het voorstel waarschijnlijk lastig te verkopen aan Hamas. Bovendien zou het feit dat het plan een mogelijke route naar een toekomstige Palestijnse staat creëert, weleens een rode lijn kunnen zijn voor premier Benjamin Netanyahu, die al lange tijd campagne voert met het idee dat hij een tweestatenoplossing heeft verhinderd.

Maar de Amerikaanse president Donald Trump was vrijdag optimistisch over zijn kansen. Eerder op de dag vertelde hij verslaggevers dat er mogelijk al een deal is, voordat hij op Truth Social schreef dat er "al vier dagen intensieve onderhandelingen gaande zijn en dat die zo lang zullen duren als nodig is om tot een succesvol afgeronde overeenkomst te komen."

"Alle landen in de regio zijn erbij betrokken, Hamas is zich terdege bewust van deze discussies en Israël is op alle niveaus op de hoogte gebracht, inclusief premier Netanyahu, Bibi,", voegde hij eraan toe, verwijzend naar de premier bij zijn bijnaam.

Foto AFP

Het Amerikaanse voorstel bevat nog weinig details en er zullen waarschijnlijk verdere onderhandelingen nodig zijn, zelfs als de partijen akkoord gaan met het plan.

Hieronder volgt de inhoud van het plan, dat op verzoek van de bronnen die het plan hebben aangeleverd, is geparafraseerd.

1. Gaza zal een gederadicaliseerde, terreurvrije zone zijn die geen bedreiging vormt voor de buurlanden.

2. Gaza zal worden herontwikkeld ten behoeve van haar bevolking.

3. Als beide partijen akkoord gaan met het voorstel, eindigt de oorlog onmiddellijk. De Israëlische strijdkrachten staken dan alle operaties en trekken zich geleidelijk terug uit de Gazastrook.

4. Binnen 48 uur nadat Israël de deal publiekelijk heeft geaccepteerd, worden alle levende en overleden gijzelaars teruggegeven.

5. Zodra de gijzelaars zijn teruggekeerd, zal Israël honderden Palestijnse veiligheidsgevangenen die een levenslange gevangenisstraf uitzitten, vrijlaten, evenals meer dan 1.000 inwoners van Gaza die sinds het begin van de oorlog zijn gearresteerd, samen met de lichamen van enkele honderden Palestijnen.

6. Zodra de gijzelaars zijn teruggekeerd, krijgen Hamas-leden die zich inzetten voor vreedzame coëxistentie amnestie, terwijl leden die de Gazastrook willen verlaten een veilige doorgang naar de ontvangende landen krijgen.

7. Zodra deze overeenkomst is bereikt, zal de hulp naar de Gazastrook toenemen in een tempo dat niet lager ligt dan de doelstellingen die zijn vastgelegd in de gijzelingsovereenkomst van januari 2025. Deze omvatten 600 vrachtwagens met hulpgoederen per dag, samen met de renovatie van kritieke infrastructuur en de aanvoer van apparatuur voor het verwijderen van puin.

8. De hulp zal worden verdeeld – zonder inmenging van beide partijen – door de Verenigde Naties en de Rode Halve Maan, samen met andere internationale organisaties die niet geassocieerd zijn met Israël of Hamas.

De tekst van deze clausule lijkt opzettelijk vaag en laat ogenschijnlijk ruimte voor de voortzetting van de Gaza Humanitarian Foundation, aangezien het technisch gezien een Amerikaanse organisatie is. Dit ondanks het feit dat het een geesteskind is van Israëliërs met banden met de regering en dat het is opgesteld om te passen bij de voortzetting van de oorlog door de Israëlische regering.

9. Gaza zal worden bestuurd door een tijdelijke overgangsregering van Palestijnse technocraten, die verantwoordelijk zullen zijn voor de dagelijkse dienstverlening aan de bevolking van de Gazastrook. Het comité zal worden aangestuurd door een nieuw internationaal orgaan, opgericht door de VS in overleg met Arabische en Europese partners. Het comité zal een kader creëren voor de financiering van de herontwikkeling van Gaza totdat de Palestijnse Autoriteit haar hervormingsprogramma heeft voltooid.

Dit is de eerste keer dat de in Ramallah gevestigde Palestijnse Autoriteit in het Amerikaanse plan wordt genoemd. Israël heeft de autoriteit als potentiële heerser over Gaza uitgesloten, waardoor de sleutel tot het werven van Arabische hulp bij het naoorlogse bestuur van de Gazastrook is weggevallen. De internationale gemeenschap beschouwt de vereniging van de Westelijke Jordaanoever en Gaza onder één hervormd bestuursorgaan immers als essentieel voor stabiliteit en vrede op de lange termijn.

Het besluit om de rol van de PA te reserveren voor een onbekende, latere datum zal voor Ramallah waarschijnlijk een bittere pil zijn om te slikken, maar het heeft ook weinig invloed in deze discussies.

Punt negen lijkt grotendeels te zijn ontleend aan het plan van de voormalige Britse premier Tony Blair om de oorlog te beëindigen, dat eerder deze maand voor het eerst werd onthuld door The Times of Israel.

Blair en voormalig senior adviseur van het Witte Huis Jared Kushner werken al maanden aan het Gaza-dossier en adviseren Witkoff.

10. Er zal een economisch plan worden opgesteld om Gaza te herbouwen. Hiervoor zullen deskundigen worden samengebracht die ervaring hebben met de bouw van moderne steden in het Midden-Oosten. Ook zullen bestaande plannen die gericht zijn op het aantrekken van investeringen en het creëren van banen, worden overwogen.

11. Er wordt een economische zone ingesteld, met verlaagde tarieven en toegangsprijzen die door de deelnemende landen worden onderhandeld.

12. Niemand zal gedwongen worden Gaza te verlaten, maar degenen die ervoor kiezen om te vertrekken, mogen terugkeren. Bovendien worden de inwoners van Gaza aangemoedigd om in de Gazastrook te blijven en krijgen ze de kans om daar een betere toekomst op te bouwen.

13. Hamas zal geen enkele rol spelen in het bestuur van Gaza. Er zal een toezegging zijn om alle offensieve militaire infrastructuur, inclusief tunnels, te vernietigen en de bouw ervan te stoppen. De nieuwe leiders van Gaza zullen zich inzetten voor vreedzame coëxistentie met hun buren.

14. Regionale partners zullen een veiligheidsgarantie verstrekken om ervoor te zorgen dat Hamas en andere facties in Gaza hun verplichtingen nakomen en dat Gaza geen bedreiging meer vormt voor Israël of haar eigen bevolking.

15. De VS zullen samenwerken met Arabische en andere internationale partners om een ​​tijdelijke internationale stabilisatiemacht te ontwikkelen die onmiddellijk in Gaza zal worden ingezet om toezicht te houden op de veiligheid in de Gazastrook. De macht zal een Palestijnse politiemacht ontwikkelen en opleiden, die op lange termijn zal dienen als interne veiligheidsinstantie.

16. Israël zal Gaza niet bezetten of annexeren en het Israëlische leger zal het gebied dat het momenteel bezet houdt geleidelijk overdragen, naarmate de vervangende veiligheidstroepen de controle en stabiliteit in de Gazastrook herstellen.

17. Als Hamas dit voorstel vertraagt ​​of verwerpt, zullen de bovenstaande punten worden uitgevoerd in terreurvrije gebieden, die het IDF geleidelijk zal overdragen aan de internationale stabilisatiemacht.

Dit is de eerste keer dat er wordt gesproken over een mogelijke uitvoering van de deal, althans gedeeltelijk, zelfs als Hamas er niet mee instemt.

18. Israël stemt ermee in om geen toekomstige aanvallen meer uit te voeren in Qatar. De VS en de internationale gemeenschap erkennen de belangrijke bemiddelende rol van Doha in het conflict in Gaza.

19. Er zal een proces worden opgezet om de bevolking te deradicaliseren. Dit omvat een interreligieuze dialoog gericht op het veranderen van denkbeelden en verhalen in Israël en Gaza.

20. Wanneer de herontwikkeling van Gaza is gevorderd en het hervormingsprogramma van de PA is uitgevoerd, zijn de voorwaarden wellicht aanwezig voor een geloofwaardig traject naar een Palestijnse staat, wat wordt erkend als de ambitie van het Palestijnse volk.

De clausule bevat geen details over het Palestijnse hervormingsprogramma en is niet definitief wat betreft het moment waarop het pad naar staatssoevereiniteit kan worden gerealiseerd.

21. De VS zal een dialoog tussen Israël en de Palestijnen tot stand brengen om overeenstemming te bereiken over een politieke horizon voor vreedzame coëxistentie.