top of page
  • Foto van schrijverJoop Soesan

Gezondheid kan een brug zijn naar vrede in conflictgebied zijn


Dr. Dorit Nitzan spreekt voor het Europees Regionaal Comité van de WHO. Foto met dank aan Dorit Nitzan via ISRAEL21C


Sinds oktober is Dr. Dorit Nitzan thuis in Israël, waar zij de masteropleiding in paraatheid en reactie op spoedeisende geneeskunde leidt aan de Ben-Gurion Universiteit van de Negev .


Dit is ongebruikelijk, omdat ze als medewerker van de Wereldgezondheidsorganisatie de afgelopen 17 en een half jaar het grootste deel van het buitenland heeft gewoond.


"Gezondheid kan een brug naar vrede worden", zegt Nitzan, diëtist, kinderarts en volksgezondheidsexpert.


Ze leidde de Food and Nutrition Administration van het Israëlische ministerie van Volksgezondheid van juni 1996 tot september 2005 en deed mondiaal gezondheidswerk via de ministeries van Volksgezondheid en Buitenlandse Zaken en het Wereldvoedselprogramma.


Een van haar eerste opdrachten was het werken in Ethiopische voedingskampen in de nasleep van een hongersnood.


Nadat ze bij de WHO kwam, beheerde Nitzan de volksgezondheidsaspecten van het Zuidoost-Europese gezondheidsnetwerk en was ze tot 2012 de vertegenwoordiger van de WHO in Servië. Haar team ontving de VN-prijs voor de 21e eeuw voor haar werk met de Roma-gemeenschap.


Dr. Dorit Nitzan werkt in de NATAN-Poolse Rode Kruiskliniek aan de Oekraïens-Poolse grens. Foto met dank aan Dorit Nitzan via ISRAEL21C


"De uitdagingen waarmee de Roma worden geconfronteerd, begeleiden mijn leven al vele jaren", zegt ze in gesprek met ISRAEL21C.


“Ze hadden geen toegang tot onderwijs, gezondheids- of welzijnsdiensten en velen waren ziek. Dit leerde me dat we aandacht moeten hebben voor de meest kwetsbaren, armoede en sociale determinanten van gezondheid moeten aanpakken.”


Ze nam dat inzicht mee naar mijn volgende post als WHO-vertegenwoordiger in Oekraïne van 2012 tot 2016.


Haar antwoord op het Roma-probleem was uniek Israëlisch. "We vestigden in Belgrado wat ik de eerste Roma-kibboets noemde", zegt ze.


Het SWIFT-dorp (Sustainable Waste Initiative For a Healthier Tomorrow) was gecentreerd rond een collectief centrum voor afvalbeheer. Nu gerund door de gemeenschap zelf, bood SWIFT gezondheidszorg en onderwijs aan kinderen en volwassenen. Nitzan wist dat toegang tot gezondheidsdiensten, alfabetisering en werkgelegenheid de Roma zichtbaar konden maken in een samenleving die hen negeerde.


"Servië en andere landen hebben sindsdien enorme vooruitgang geboekt", merkt ze op.


Jij bent van betekenis


Nitzan had veel meer geluk dan de Roma. Zij en haar zus groeiden op in een liefdevol gezin in een bescheiden appartement in Rishon LeZion , waar haar vader, militair carrièremaker Meir Nitzan, later vanaf 1983 vier termijnen als burgemeester zou dienen.


"Liefde en zorg, en weten dat je van betekenis bent voor iemand, is zo'n belangrijke bepalende factor voor gezondheid en welzijn", zegt ze.


Dr. Dorit Nitzan met collega's van de NATAN-Poolse Rode Kruiskliniek aan de Oekraïens-Poolse grens. Foto met dank aan Dorit Nitzan via ISRAEL21C


“Mijn ouders zijn altijd betrokken bij leiderschap en het helpen van anderen. Mijn zus en ik leerden om om de buren en ouderen te geven, en werden aangemoedigd om te worden wat we wilden zijn.”


Ze kreeg een extra duwtje in de rug door een onwelkome gebeurtenis: een diagnose van borstkanker toen ze 33 was en een pas afgestudeerde arts.


"Van deze citroen kwam zo'n heerlijk smakende limonade", zegt Nitzan.


“Ik besloot dat als ik een kort leven mocht hebben, ik moest doen waar ik altijd van droomde. Van kinds af aan wilde ik arts, ambassadeur en actrice worden. Dus besloot ik om ze op de een of andere manier allemaal te combineren.”


Hoe gemeenschappen beheren

Nitzan's werkervaring is breed, zowel wat betreft taken als geografie.


Ze werkte als adviseur voeding, voedselveiligheid, volksgezondheid en noodhulp in China, Moldavië en de Russische Federatie.


Ze heeft missies voor rampenparaatheid en -respons geleid in Afrika, Zuid-Amerika en Azië, onder meer na de tsunami in Thailand in 2004 en de cholera-uitbraak in Ethiopië in 2017.


“Beide keren in Ethiopië viel het me op hoe de gemeenschappen de leiding namen en zich organiseerden. Elke vijf gezinnen had één huishouden dat gezondheidsvoorlichting kreeg en de buren hielp in groepen van 10 en 20 gezinnen”, zegt ze.


"Ik was onder de indruk dat mensen zonder toegang tot gezondheidsdiensten, die in extreme armoede leven, sterke sociale banden en wederzijdse steun hebben die hen hielpen om hun kinderen groot te brengen en naar school te sturen - inclusief meisjes", zegt Nitzan, de moeder van twee volwassen dochters.


Dr. Dorit Nitzan met het WHO Emergency Medical Team in Roemenië. Foto met dank aan Dorit Nitzan via ISRAEL21C


“Ik bezocht Ethiopië onlangs en zag dat deze kinderen goed opgeleid zijn en nationaal en internationaal werken. Op plaatsen waar mensen elkaar helpen, zelfs als de overheid niet sterk of ondersteunend is, kunnen ze slagen. Dus waar ik ook ga, ik probeer te zien hoe gemeenschappen het redden.


Met pensioen, maar niet voor lang

Na Oekraïne - waar ze onder meer humanitaire operaties van de WHO en de Health Cluster leidde en de reactie op de polio-uitbraak leidde - bracht Nitzan vier jaar door in het regionale kantoor van de WHO in Kopenhagen in verschillende leidinggevende functies.


Op 18 februari 2022 ging Nitzan met pensioen bij de WHO en ging naar huis. Op 24 februari viel Rusland Oekraïne binnen.


“Ik belde iedereen die ik ken in humanitaire hulp. Gelukkig kwam de voorzitter van NATAN Worldwide Disaster Relief naar mijn huis en vroeg of ik klaar was om de eerste missie te leiden, wat ik beloofde te doen met de steun van Udi Cohen, die het systeem beter kende dan ik”, zegt Nitzan. .


"Voor mij was dat geweldig, want nadat ik mijn internationale carrière begon in de voedselkampen in Ethiopië en daarna zoveel jaren in leidinggevende functies bij de WHO, werkte ik hier weer met mensen."



In april vroeg de regionale directeur van de WHO Nitzan om terug te komen en de gezondheids- en aanverwante humanitaire hulp in Oekraïne te leiden. Ze bleef daar zes maanden.


Hartverscheurend

Ze vond de situatie in Oekraïne hartverscheurend.


“Ik zag een soldaat in een ziekenhuis met de helft van zijn lichaam vermist. Ik zag kinderen en moeders lopen bij vriestemperaturen, lopend van de hel naar het onbekende. Je ziet dat wij mensen elkaar meer schade toebrengen dan aardbevingen of orkanen. Het is gewoon verschrikkelijk.”


Ze heeft echter goede hoop dat de Oekraïners, zodra het conflict eindelijk voorbij is, hun welzijn zullen herwinnen, zoals ze in 2001 in Servië zag gebeuren na het einde van de lange Joegoslavische oorlog.


“Tijdens de Joegoslavische oorlog kwam de gezondheid in gevaar, vooral voor de armen, gehandicapten, ouderen en mensen met chronische ziekten en voor de gemarginaliseerden, zoals de Roma. Elke familie had leden aan weerszijden van de oorlog. Maar toen de gevechten eenmaal stopten, waren mensen bereid om te vergeven en samen te werken voor ieders welzijn”, zegt Nitzan.


Het gezondheidsnetwerk van Zuidoost-Europa was het platform voor gedeeld leiderschap en samenwerking. Elk land leidde specifieke gezondheidsgebieden. Bosnië en Herzegovina was bijvoorbeeld de leider voor geestelijke gezondheid en Albanië voor overdraagbare ziekten.”


Dit 'health for peace'-model blijft haar inspireren.


Solidariteit in ons DNA

In alle rampgebieden die Nitzan in de loop der jaren met eigen ogen heeft gezien, merkt ze op, zijn de Israëli's 'altijd een van de eersten die vluchten en helpen. Ik ben altijd erg trots om dat te zien.”


“We hebben veel ervaring met veel aspecten van humanitaire hulp. En saamhorigheid zit in ons DNA. We weten dat we een handje moeten helpen. Het kan ons schelen', zegt ze.


Israëli's werken niet alleen samen met andere organisaties op het terrein, maar stellen ook voor hoe operaties beter kunnen worden uitgevoerd, voegt ze eraan toe.


“We brengen innovatieve benaderingen overal mee naar toe. We komen met verschillende ideeën om dingen te doen, out-of-the-box ideeën.”


Wel ziet ze ruimte voor verbetering. "Israëlische ngo's voor humanitaire hulp en vrijwilligers hebben meer steun van de staat nodig, omdat velen van hen geen ziektekostenverzekering hebben als ze naar het buitenland gaan en ik wil ervoor zorgen dat we een pakket hebben voor eerstelijnswerkers in het buitenland", zegt ze.


“En we hebben een groter budget nodig voor humanitaire hulp. MASHAV [Israëls agentschap voor ontwikkelingssamenwerking] is geweldig, maar zou een percentage van het bbp moeten krijgen. De huidige financiering is niet voldoende om de tikkun olam [wereldreparatie] te maken waar we allemaal naar streven.”


Door haar lidmaatschap van de Society for International Development (SID) Israel is ze van plan om voor deze verandering te pleiten in de Israëlische Knesset.


Dana Manor, adjunct-directeur van SID Israel, zegt dat Nitzan een rolmodel is voor positieve verandering.


“We waarderen de begeleiding van Dorit om het gebied van internationale ontwikkeling en humanitaire hulp in Israël te verbeteren en het mooie werk dat we doen te promoten. Ze helpt ons te adviseren over hoe Israël kan netwerken met de WHO en andere humanitaire organisaties over de hele wereld”, zegt Manor.


Nitzan vindt ook dat Israël humanitaire hulpverleners beter moet opleiden, en dat is een van de redenen waarom ze enthousiast is over haar nieuwe functie bij BGU.


“Ik heb lesgegeven aan universiteiten in Europa en aan de universiteiten in Jeruzalem, Haifa en Tel Aviv. Ik heb het geluk nu terug te komen en jongere generaties op te leiden die zich bij de frontlinie zullen voegen.”


















bottom of page