Het geheime IAF-protocol dat de Iraanse luchtverdediging op de knieën bracht: 'Systeemschok'

Een IAF-straaljager maakt zich klaar om te vertrekken. Foto IDF

"Alfa... Alfa... Alfa", galmde de aanvalscode herhaaldelijk door het ondergrondse commandocentrum van de luchtmacht, bekend als de Pit, tijdens Operatie Rising Lion . Toch heerste er op die momenten stilte. Voor het eerst sinds het begin van de operatie viel de Israëlische luchtmacht doelen aan terwijl vliegtuigen de afstand verkleinden, boven het Iraanse luchtruim cirkelden en ze vernietigden – niet vanaf honderden kilometers afstand, maar in Teheran zelf, schrijft The Jerusalem Post.

De aanval markeerde het uiterste van de operationele capaciteit van de IDF , ooit beschouwd als sciencefiction. Het leger slaagde erin een uiterst geheim plan uit te voeren, dat hier voor het eerst werd onthuld.

"Eén ding kun je zeker weten: iedereen in de commando- en controlekamers zweette", zei een hoge officier van de luchtmacht. "De spanning was enorm vanwege de angst voor Iraanse verrassingen. Toen de 'Alpha'-rapporten in razend tempo werden uitgezonden en de munitie zijn doel trof, was iedereen druk bezig uit te zoeken wie er tot in het hart van Teheran was doorgebroken en wie de precisieaanvallen had uitgevoerd. Ze zijn nu legendarisch binnen het korps. Dit is geen overdrijving."

Volgens hem werden tijdens de operatie wel onbemande vliegtuigen neergeschoten door Iraanse raketten, maar ging er geen enkel bemand vliegtuig verloren.

Een cruciaal onderdeel van Operatie Rising Lion was een inlichtingen-, operationeel- en technologisch plan dat bekendstaat als "Stand-in Teheran" (SIT). Dit ultrageheime initiatief omvatte gevechtspiloten die geavanceerde wapens vanaf zeer korte afstand inzetten, waardoor het dichte Iraanse luchtverdedigingsnetwerk verrast werd.

Het systemische concept van de IDF voor de operatie werd geschetst als een driehoek die rustte op drie pijlers: de Israëlische luchtverdediging en het burgerthuisfront; een strategische verrassingsaanval op een afstand van 2000 km, die uitgroeide tot Operatie Narnia en de eliminatie van 14 kernwetenschappers omvatte; en Operatie Rode Bruiloft, de moord op hoge Iraanse veiligheidsfunctionarissen. Daarnaast is SIT ontstaan ​​uit het brein van Amir Baram , destijds plaatsvervangend stafchef en nu directeur-generaal van het Ministerie van Defensie.

Bronnen die bekend zijn met de planning, zeiden dat Baram de nadruk legde op het concept van 'systeemschok' (Systemschock), een doctrine die zich ontwikkelde tussen de Eerste en Tweede Wereldoorlog. Het verwijst naar de psychologische en organisatorische ineenstorting van een tegenstander na een plotselinge en precieze klap die de commandostructuur, de controle, de communicatie en het moreel verstoort.

Achteraf gezien was dit het effect van de openingsaanval van het IDF in Iran en de daaropvolgende aanvallen op de Revolutionaire Garde en militaire faciliteiten.

In het jaar voorafgaand aan de operatie overwoog de IDF hoe ze zich moesten voorbereiden op een mogelijke aanval op het Iraanse nucleaire project. Inlichtingenrapporten wezen steeds vaker op een verandering in het Iraanse gedrag, met meer agressie en radicalisering. Baram concludeerde dat een eerste aanval het systeem moest verrassen en destabiliseren.

Op 15 september 2024 organiseerde hij een workshop van de Generale Staf met vertegenwoordigers van de Planningsdirectie, de Militaire Inlichtingendienst, de Mossad, de Luchtmacht, Cyberdefensie en het Ministerie van Defensie. Hij vertelde de deelnemers dat hoewel een aanval op Teheran onrealistisch klonk vanwege de afstand en het risico, het essentieel was om een ​​historisch resultaat tegen Iran te behalen.

Sommige officieren waren sceptisch, maar Baram hield vol dat het concept haalbaar was. Elke afdeling kreeg de taak om zijn comparatieve voordeel in te brengen om de operatie, die vanaf het begin als 'top secret' werd geclassificeerd, op te zetten.

Op 6 november 2024 was het idee uitgewerkt tot praktische stappen. Brigadegeneraal Omer Tishler, de stafchef van de luchtmacht, werd aangewezen voor zijn rol bij het identificeren van de potentie van het plan. Kort daarna werd SIT geformuleerd als officiële doctrine.

In tegenstelling tot het 'standoff'-concept, waarbij munitie vanaf honderden kilometers afstand werd afgevuurd, betekende SIT dat er diep in vijandelijk gebied werd doorgedrongen. Door vliegtuigen dichterbij te brengen, werd de vernietiging van het doelwit versneld en uitgebreid.

Een ervaren piloot zei: "Elke kilometer vlucht vanuit Israël is berekend. Door er onverwachte gebeurtenissen en wapenladingen aan toe te voegen, wordt het een zeer kostbaar proces. Maar het is afhankelijk van decennialange capaciteiten en de kwaliteit van zowel het lucht- als het grondpersoneel. Iedereen die onderzoekt wat de luchtmacht heeft bereikt, begrijpt dit."

Op 7 november 2024 werd SIT een formeel programma en begon de luchtmacht ermee te trainen voordat het aan de generale staf en de politieke echelons werd gepresenteerd. Dagen later zei minister van Defensie Israel Katz tegen de hoogste commandanten: "Iran is vandaag de dag meer dan ooit blootgesteld aan aanvallen op zijn nucleaire installaties. Er is een kans om het belangrijkste doel te bereiken: het wegnemen van de existentiële dreiging voor de staat Israël."

Op 20 november verklaarde Baram dat het concept uitvoerbaar was en wees hij 2,6 miljard NIS rechtstreeks uit het IDF-budget toe om het programma te versnellen.

"Het was een enorme uitdaging omdat het ten koste ging van andere projecten", aldus een bron die bekend is met het proces. "Maar de urgentie was overduidelijk en het bleek later operationeel zeer waardevol."

Wekelijkse evaluaties zorgden ervoor dat de opbouw volgens plan verliep, totdat de luchtmacht aangaf dat het gereed was voor de laatste orders.