Premier Naftalie Bennett; Foto via GPO
Na de schok van de aankondiging van lid Bennett's Yamina partij Idit Silan over te stappen naar de Likud partij van Natanyahu war er woensdag intensief overleg tussen de leiders van de 8 coalitiepartijen. Besloten werd om door te gaan en te werken aan een creatieve oplossing.
Silman bood als voorwendsel voor haar overstap een memo aan dat de minister van Volksgezondheid een paar dagen geleden naar overheidsziekenhuizen stuurde en hen opdroeg een uitspraak van het Hooggerechtshof te handhaven, waardoor mensen gezuurd voedsel naar ziekenhuizen mogen brengen op Pesach.
"Ik kon niet toestaan dat het de Joodse identiteit van Israël schaadde", zei ze.
Dit was niet de echte reden, volgens twee politieke bronnen in de coalitie, die zeiden dat Silman de afgelopen weken onder druk stond van haar familie en vrienden om de coalitie te verlaten. “Ze beschreef mij de bedreigingen voor de werkplek van haar man en voor de Bnei Akiva jongerengroep van haar kinderen. Uiteindelijk brak ze,” aldus Bennett.
Daarnaast werd er grote druk op haar uitgeoefend door met name Yair Levin van de Likud partij die haar namens Netanyahu aanbod plek 10 op de Likud lijst en de belofte minister van Volksgezondheid te worden zodra Netanyahu een regering kan samenstellen.
Bennett was volledig overrompeld door de zet van Silman, aldus bronnen.
Bennett zou Silman woensdag ontmoeten, maar ze annuleerde de vergadering en stopte dinsdag met het aannemen van telefoontjes van het kabinet van de premier, voegden de bronnen eraan toe.
Wat ze zeggen: Netanyahu verwelkomde Silman's beslissing en zei: "Ze bewees dat wat haar interesseert de Joodse identiteit van Israël is."
Netanyahu riep andere rechtse leden van de coalitie op om Silman te volgen "en terug naar huis te komen".
Hij reageerde echter niet op de gerapporteerde deal die hij met Silman heeft gesloten.
Tussen de regels door: Silman's zet vertegenwoordigt de verdere desintegratie van Bennett's partij. Ze is het tweede Knesset-lid dat Yamina verlaat sinds Bennett de regering heeft gevormd, waardoor het aantal Knesset leden in de partij van de premier is gedaald tot slechts vijf.
De belangrijkste vraag is of andere leden van Bennett's partij de zet van Silman zullen volgen.
Minstens twee anderen – minister van Binnenlandse Zaken Ayelet Shaked en Knesset-lid Nir Orbach – spraken in het openbaar over hun ongenoegen over een deel van het regeringsbeleid. Woensdagavond kwamen ze, samen met Abir Kara, bij elkaar in Tel Aviv, waarbij ze afspraken voorlopig deel te blijven uitmaken van de huidige regering, maar elkaar wel op de hoogte zullen houden van eventuele voorstellen vanuit de Likud.
Tijdens zijn gesprekken met Yamina leden en leiders coalitiepartijen kreeg Bennett grote kritiek te verduren, vanwege het geen oog hebben voor problemen binnen de coalitie en te druk zijn met het bellen met Zelenski en Poetin.
Waar het op neerkomt: de Knesset is tot 8 mei met reces, dus tot die tijd kan er niet worden gestemd. De regering zou in theorie kunnen overleven met slechts 60 zetels tot maart 2023, wanneer een nieuwe begroting moet worden goedgekeurd.
Het zal voor Netanyahu bijna onmogelijk zijn om een regering te vormen in de huidige Knesset. Daarom is een nieuwe verkiezing in de komende maanden zeer waarschijnlijk.
Uit peilingen van de drie nieuwszenders in Israël blijkt opnieuw dat er nog steeds sprake is van een patstelling en geen van de partijen een meerderheid regering kan samenstellen, mochten er nu verkiezingen plaatsvinden.
Bij Channel 11 KAN nieuws was de uitslag van de peiling: Likud 35 zetels, gevolgd door Yesh Atid (Lapid) met 19 zetels; Blauw en Wit,(Gantz) Religieus Zionisme en Shas met 8; Verenigd Thora-jodendom (UTJ) met 7; Gezamenlijke Arabische lijst en Yamina met 6; Meretz, Arbeid en Nieuwe Hoop met 5; en Ra'am en Yisrael Beytenu met elk vier.
Dit betekent 56 voor de huidige coalitie en 58 voor de oppositie. De Gezamenlijke Arabische lijst met 6 zetels heeft geen voorkeur voor welke coalitie uitgesproken.
Op Channel 12 kreeg Likud 35 zetels; Yesh Atid 17; Shas 9; Blauw en Wit 8; UTJ, Arbeid en religieus zionisme 7; de Gezamenlijke Lijst 6; Yamina, Meretz, Ra'am en Yisrael Beytenu 5; en Nieuwe Hoop 4.
Op Channel 13 kreeg Likud 38 zetels; Yesh Atid 17; Blauw en Wit 9; Religieus zionisme 8; Yamina, Shas en UTJ 7; Yisrael Beytenu, Labour en de gezamenlijke lijst 6; Meretz 5; Ra'am 4; en New Hope haalt de kiesdrempel niet.
Oppositieleider Benjamin Netanyahu woonde woensdagavond een rechtse bijeenkomst bij in Jeruzalem, waar hij ten overstaan van een paar duizend supporters, de rechtse wetgevers in de coalitie opriep om "naar huis terug te keren", te midden van een coalitiecrisis die zijn hoop deed herleven om de regering omver te werpen en weer aan de macht te komen.
Terwijl hij de rechtse bijeenkomst toesprak, worstelde Netanyahu om te beginnen met praten, terwijl demonstranten "Bennett, ga naar huis" scandeerden en "Netanyahu Koning van Israël".
'Ga naar huis, want je schaadt de Joodse identiteit van het land. Ga naar huis, want je schaadt het levensonderhoud van mensen. Ga naar huis, want je verwaarloost Judea en Samaria. Ga naar huis, want je bent zwak - zwak voor Iran, zwak voor terreur', zei Netanyahu.
'Vanavond wil ik je zeggen: het is tijd voor eenheid. Het is tijd om naar huis te komen... Onze deur staat altijd open. Het staat open voor iedereen die door rechtse stemmen is gekozen en Israël wil terugbrengen naar het morele spoor, naar het sterke spoor, het winnende spoor', zei hij.
“Als we verenigd zijn, garanderen we de veiligheid van Israël. Als we verdeeld zijn, krijgen we deze gevaarlijke en mislukte regering', voegde hij eraan toe.
Ook sprak Netanyahu over de samenwerking van de regeringscoalitie met de islamitische Ra'am partij "wat hij een gevaar voor Israël noemde.
Hij ging voor het gemak voorbij dat hij in 2021 probeerde een regering samen te stellen met diezelfde Ra'am partij wat toen blijkbaar geen gevaar voor de staat Israël was.
