Waarom lanceert Iran 's nachts raketten? Tactische en technologische redenen uitgelegd

Vanuit Iran afgevuurde raketten worden onderschept vanuit Tel Aviv, 15 juni 2025. Foto tv screen

Terwijl sirenes loeien en de Israëlische luchtafweer in het holst van de nacht inkomende dreigingen onderschept, is er een patroon zichtbaar in de Iraanse raketstrategie: duisternis. Herhaalde raketaanvallen vanuit Iran tijdens de nachtelijke uren zijn geen toeval – ze weerspiegelen een doelbewuste militaire en technologische doctrine die is ontworpen om te verdoezelen, te verrassen en angst in te boezemen.

Hoewel de nacht een vanzelfsprekende schuilplaats biedt, is de keuze om in het donker toe te slaan gebaseerd op veel meer dan alleen zichtbaarheid. Het is een combinatie van technische beperkingen, operationele noodzaak en psychologische oorlogsvoering.

Raketten, in tegenstelling tot vliegtuigen , kunnen niet vertrouwen op atmosferische zuurstof voor hun voortstuwing. In plaats daarvan moeten ze zowel brandstof als oxidator – componenten die nodig zijn voor verbranding – in hun systemen meenemen. Dit komt doordat ballistische raketten hoogtes bereiken waar zuurstof schaars of helemaal niet aanwezig is.

Deze fundamentele vereiste verdeelt raketten in twee categorieën: raketten die op vloeibare brandstof werken en raketten die op vaste brandstof werken. Beide hebben hun eigen strategische implicaties.

Vloeibare brandstof: krachtig maar kwetsbaar

De langeafstandsraketten van Iran, waaronder de Shahab-serie, gebruiken doorgaans vloeibare brandstof. Deze raketten vereisen een complex brandstofproces vóór de lancering, waarbij twee aparte tanks nodig zijn: één voor brandstof en één voor oxidator. De operatie is tijdsgevoelig, gevaarlijk en vereist een stationaire lanceerinfrastructuur en grondpersoneel.

Hierdoor is de brandstoftoevoerfase het kwetsbaarste onderdeel van de raket, vooral onder het waakzame oog van vijandelijke satellieten en verkenningsvliegtuigen.

Om het risico op ontdekking en aanval te verkleinen, voert Iran tankbeurten vaak 's nachts uit. Wanneer het zicht slecht is en de kans op waarneming vanuit de lucht aanzienlijk kleiner is.

Vaste brandstof: mobiel en klaar voor gebruik

Korte- en middellangeafstandsraketten zoals de Fateh-110 en Zolfaghar worden daarentegen doorgaans aangedreven door vaste brandstof. Deze systemen zijn voorgeladen met een mengsel van brandstof en oxidator in vaste vorm, opgeslagen in de raket zelf. Ze zijn lanceerklaar, hoeven niet ter plaatse te worden bijgevuld en kunnen vanaf mobiele platforms worden afgevuurd, waardoor ze ideaal zijn voor verrassingsaanvallen en decentrale oorlogsvoering.

Eenmaal ontstoken, kunnen raketten op vaste brandstof echter niet meer worden uitgeschakeld of afgeremd. De lancering is onomkeerbaar – een operationele afweging tussen mobiliteit en snelheid.

Waarom raketten hun eigen zuurstof moeten dragen

De vraag waarom raketten oxidatiemiddelen aan boord nodig hebben, rijst vaak. In tegenstelling tot straalmotoren, die zuurstof uit de atmosfeer opnemen, moeten raketmotoren werken in omgevingen waar zuurstof onvoldoende of helemaal niet aanwezig is.

Ballistische raketten kunnen tientallen – of zelfs honderden – kilometers de lucht in stijgen, ver voorbij de hoogte waarop je kunt ademen. Om een ​​duurzame voortstuwing te garanderen, moeten ze vanaf het begin alles aan boord hebben wat nodig is voor de verbranding.

Doctrine gevormd door technologie en tactiek

Het herhaaldelijk inzetten van nachtelijke lanceringen door Iran is geen willekeurige beslissing. Het weerspiegelt een gelaagde militaire doctrine die rekening houdt met technische realiteiten, strategische mogelijkheden en de psychologische dynamiek van oorlog.

Door gebruik te maken van zowel vaste als vloeibare brandstofraketten, mobiele lanceerplatforms en de natuurlijke schuilplaatsen in de nacht, heeft Iran een systeem ontwikkeld dat prioriteit geeft aan overlevingskansen, verrassing en psychologische impact - zelfs wanneer de raketten zelf hun doel niet bereiken.

In de voortdurende strijd om afschrikking en verdediging is het tijdstip van de lancering net zo cruciaal als de raket zelf.